Waarom iemand in zijn slaap schreeuwt

Bijgewerkt: 25 februari 2024

Sommige mensen slapen geluidloos, anderen snurken. Maar waarom schreeuwt iemand in zijn slaap? Zoiets noem je ook wel parasomnie oftewel vreemde gedragingen in de slaap. Gillen of schreeuwen kan het gevolg zijn van een nachtmerrie. Maar ar kan ook sprake zijn van slaapangst, of slaapwandelen.

Een nachtmerrie hebben

Iedereen droomt tijdens zijn slaap. Maar niet iedereen kan zijn droom onthouden, waardoor het soms lijkt alsof je helemaal niet hebt gedroomd. Een droom ontstaat doordat de hersenen willekeurige signalen maken. Deze signalen mengen zich met je geheugen.

Nachtmerries zijn enge dromen. Vaak zijn ze het gevolg van een traumatische ervaring. Maar ook een slaapstoornis, negatieve emoties, stress, drugs en alcohol kunnen nachtmerries veroorzaken.

Een nachtmerrie maakt je angstig, machteloos of onrustig. Vaak ga je slechter slapen of word je bang om te gaan slapen. Dit leidt overdag tot vermoeidheid, concentratieproblemen en prikkelbaarheid.

Enge dromen lijken zo realistisch, dat je hierdoor in je slaap kan gaan schreeuwen. Dit zie je bij kinderen maar ook bij volwassenen gebeuren.

Dit kun je bij een nachtmerrie doen

Schreeuwt iemand in zijn slaap als gevolg van een nachtmerrie? Meestal wordt die persoon vanzelf wakker. Maak het licht aan, dit stelt de persoon gerust. Het helpt ook om even op te staan en wat te drinken, zodat jij of de ander niet meer aan de nachtmerrie denkt. Verder helpt het om erover te praten.

Wanneer nachtmerries vaak voorkomen, is het belangrijk om naar de onderliggende oorzaak te kijken. Verminder het gebruik van drugs of alcohol of stop hier helemaal mee. Kom bij negatieve emoties in actie, verhelp een slaapstoornis of stress. Vraag hier eventueel hulp bij.

Slaapangst of nachtschrik

Sommige mensen lijden aan slaapangst ((pavor nocturnus). Dit staat ook wel bekend als nachtschrik. Wanneer je je last van hebt schrik je plotseling wakker. Vaak gaat Het met schreeuwen gepaard. Ook kan er een zeer angstig gevoel aanwezig zijn. Of maak je een verwarde indruk.

Slaapangst/ nachtangst treedt meestal tijdens de diepe slaap op. Dit is de eerste helft van de nacht. Het komt voornamelijk bij kinderen voor, maar ook volwassenen kunnen er last van hebben.

Slaapangst kenmerkt zich door:

• In de slaap schreeuwen
• In paniek wakker worden
• Schreeuwen en daarna mompelen, kreunen of gapen
• Verwardheid
• Snelle ademhaling
• Hoge hartslag
• Slaapwandelen
• Agressief gedrag
• Hevig zweten

De volgende ochtend is er een vage herinnering aan de aanval, of soms helemaal niet. Het is dan ook vaak de partner, de ouder of een huisgenoot die merkt dat je slaapangst hebt.

Het is niet altijd duidelijk waarom iemand met slaapangst of nachtschrik te maken krijgt. Erfelijke aanleg is een oorzaak. Ouders die vroeger aan nachtangst hebben geleden, geven dit vaak aan hun kinderen door. Ook slaapgebrek of een slecht slaappatroon andere oorzaak zijn. Net als een traumatische ervaring.

Behandeling van slaapangst

Wanneer iemand in zijn slaap schreeuwt, kan dit met slaapangst te maken hebben. Helaas is dit niet zomaar te behandelen. Er zijn geen medicijnen die dit soort aanvallen voorkomen. Wel kan een slaapmiddel helpen om het aantal aanvallen te verminderen.

Wanneer slaapangst bij een volwassene voorkomt, wordt deze soms naar een psycholoog doorverwezen. Een traumatische ervaring kan namelijk voor slaapangst zorgen. Een therapeut of psycholoog kan helpen bij het verwerken van de traumatische ervaring.

Verder is het belangrijk om alcohol, cafeïne en drugs te vermijden. Maar ook om stress te minimaliseren. Daarnaast is een regelmatig slaapritme van groot belang.

Night terror bij kinderen

Bij kinderen komen nachtangsten vaker voor. Dit noem je ook wel night terror. Het kind wordt plotseling wakker, is angstig, huilt of schreeuwt. Ook kan het schoppende bewegingen maken. Dit kan zowel voor het kind als de ouder zeer heftig zijn.

Bij Night Terrors is het belangrijk om het kind zo snel mogelijk te kalmeren. Maak het licht aan zodat het kind zich kan oriënteren. Maak het kind rustiger door het vast te pakken, waardoor het ook minder angstig wordt. Eventueel helpt het om het kind uit bed te halen en naar een andere kamer te brengen. Zo is het even weg van de angstige omgeving.

Wel moet het kind leren om met night terrors om te leren gaan. Veel gemaakte fout die ouders maken, is het kind bij elke nachtmerrie of iedere night terror, op de ouderslaapkamer te laten slapen. Hierdoor wordt het steeds lastiger om het kind naar zijn of haar eigen bed te sturen.

Bedenk dat kinderen vaak over night terrors heen groeien. Ondertussen is het belangrijk om rekening te houden met triggers. Zo kan cafeïne een aanval uitlokken. Denk hieraan wanneer het kind veel cola of energydrank drinkt.

Hoogbegaafdheid en hoogsensitief

Waarom iemand in zijn slaap schreeuwt, kan ook met hoogbegaafdheid of hoogsensitiviteit te maken hebben. Nachtangst en hoogbegaafdheid is een combinatie die vaker voorkomt. Dit geldt ook voor nachtangst en hoogsensitief zijn.

Mensen die hoogbegaafd of hoogsensitief zijn, verwerken overdag veel indrukken. Dit kan nachtmerries maar ook nachtangst en zelfs slaapwandelen uitlokken.

Het is goed om te weten dat een aanval vaak in de eerste 3 uur van de slaap voorkomt. Zelden tijdens het tweede gedeelte van de nacht.

Slaapwandelen en in de slaap schreeuwen

Bij slaapwandelen gebeurt er iets bijzonders met het lichaam. Terwijl je slaapt loop je rond. Je loopt bijvoorbeeld de trap af, bent in staat om een deur of raam open te zetten en je kunt zelfs tekenen, eten klaarmaken of iets anders doen.

Slaapwandelen valt onder de slaapstoornissen. Het komt het vaakst bij kinderen voor, en in mindere mate bij volwassenen. Het komt ook voor bij mensen die aan een slaaptekort te lijden. Verder kunnen alcohol, medicatie, stress en het restless leg syndroom een oorzaak zijn. Net als slaapapneu.

De symptomen van slaapwandelen (somnambulisme) zijn heel divers. De een zit rechtop in zich bent, de ander kleedt zich aan of loopt rond. Er zijn ook mensen die schreeuwen of onduidelijk praten. Meestal zijn de ogen geopend, waardoor het lijkt alsof de slaapwandelaar wakker is. Maar er is wel een wazige blik zichtbaar.

Een aanval van slaapwandelen duurt enkele seconden tot een uur, met een gemiddelde van 10 minuten. Soms gaat de slaapwandelaar terug naar bed, maar het kan ook dat hij of zij op een vreemde plaats verder slaapt.

Mag je een slaapwandelaar wakker maken?

Iemand die slaapwandelt kan schrikken of zelfs boos of agressief worden wanneer je hem of haar wakker maakt. Het is daarom beter om zo iemand rustig naar bed te leiden.

Slaapwandelen kan soms gevaarlijke situaties opleveren. Laat een slaapwandelaar daarom niet zomaar rondlopen. Blijf erbij en zorgt dat deze persoon zich niet verwondt of rare dingen doet.