Tandenstokers of ragers, wat is beter?

Bijgewerkt: 5 februari 2024

Twee keer per dag tandenpoetsen houdt je gebit gezond. Daarnaast is het nodig om dagelijks tussen tanden en kiezen schoon te maken. Voor dit klusje heb je keuze uit verschillende hulpmiddelen. Dit zijn tandenstokers, ragers, flosdraad of waterflossers. Ontdek het verschil tussen tandenstokers en ragers, en welke van deze twee beter is.

Waarom je extra hulpmiddelen nodig hebt

Hoe goed je ook poetst, met poetsen reinig je slechts 60% van het tandoppervlak. De overige 40% van de tandplak en verontreiniging zit tussen je tanden en kiezen. Dat krijg je met een tandenborstel niet weg.

Daarom heb je hulpmiddelen nodig om de ruimtes tussen tanden en kiezen schoon te houden. Het is aan te raden om dit dagelijks te doen.

Het gebruik van tandenstokers

De meeste mensen gebruiken tandenstokers. Traditioneel zijn ze van hout, hoewel kunststof of rubber tandenstokers ook steeds vaker voorkomen. Tandenstokers hebben een andere vorm dan de houten prikkers. Tandenstokers zijn driehoekig van vorm, prikkers zijn rond. Die laatste zijn niet geschikt voor gebitsreiniging.

Heb je weinig ruimte tussen de tanden, dan is een tandenstoker ideaal. Let hierbij goed op de dikte, want ze zijn in verschillende diktes verkrijgbaar. De tandenstoker moet goed tussen de ruimte passen. Wanneer deze gelijk in het begin blijft steken of afbreekt, is hij te dik.

Interdentale ragers

De kleine borsteltjes om de ruimte tussen tanden en kiezen schoon te maken, noem je interdentale ragers. Die zijn geschikt voor grotere ruimtes tussen de tanden. Heb je weinig ruimte, dan is een ragertje geen goede keuze.

Interdentale ragers maken de tussenruimtes ontzettend goed schoon. Kleine borstelharen verwijderen alle tandplak.

Ook nu weer heb je keuze uit verschillende maten. Ze zijn verkrijgbaar van 1,9 mm tot 12 mm. De tandarts of mondhygiëniste kan jou vertellen welke maat je nodig hebt. Soms heb je meerdere maten nodig, omdat niet elke ruimte tussen de tanden even breed is.

Wat is beter, tandenstokers of ragers?

Bij verkeerd gebruik kunnen beide hulpmiddelen voor schade zorgen. Je kan bijvoorbeeld uitschieten en zo het tandvlees beschadigen. Als gevolg hiervan gaat het tandvlees bloeden. Gelukkig is dit tijdelijk, het wondje geneest vanzelf. Maar er kan ook een infectie ontstaan.

Welke van deze twee beter is, hangt van verschillende factoren af. Bijvoorbeeld de zorgvuldigheid waarmee je het gebruikt. Maar ook hoe groot de ruimte tussen je tanden is.

Over het algemeen zijn ragertjes beter. De borstelhaartjes halen effectief tandplak weg. Maar wanneer je gebit het niet toelaat om ragertjes te gebruiken, dan zijn tandenstokers een goed alternatief. Nog altijd beter dan helemaal niks.

De alternatieven: flossdraad en waterflossers

Vroeger maakten ze de ruimte tussen de tanden voornamelijk met dunne stokjes of strootjes schoon. Dit werd uiteindelijk vervangen voor tandenstokers en flossdraad.

Met het gebruik van flossdraad moet je voorzichtig zijn. Je schiet hier wat makkelijker mee uit, waardoor je tandvlees beschadigd raakt. Ook is flossdraad niet zo effectief in het verwijderen van tandplak.

Tegenwoordig heb je ook de waterflosser. Een waterflosser maakt de ruimte tussen je tanden met behulp van een krachtige waterstraal schoon. Het effect hiervan is niet wetenschappelijk bewezen. Maar het is handig wanneer je een beugel, een brug of een implantaatprothese hebt. Daarnaast kan een waterflosser handig zijn voor gehandicapte patiënten.

Handleiding tandenstokers en interdentale ragers

Interdentale ragers en tandenstokers zijn een effectieve manier om tandplak te verwijderen. Hiermee voorkom je een vroege fase van tandvleesontsteking.

Belangrijk is dat je een hulpmiddel vaak en met de juiste techniek gebruikt. Daarom vind je hieronder een handleiding voor het gebruik van tandenstokers en ragers.

1. Kies de juiste maat

Interdentale ragers en tandenstokers zijn in verschillende maten verkrijgbaar. Kies de maat die het beste bij je past. Soms is het ook een kwestie van uitproberen. Het kan best dat je verschillende maten voor het reinigen gebruikt. Bijvoorbeeld omdat de ruimte tussen de voortanden breder is dan tussen kiezen.

• Houd de rager vast

Houd de rager of de tandenstoker vast tussen je duim en wijsvinger, zoals je een pen zou vasthouden.

• Plaats de rager

Plaats voorzichtig de punt van de rager tussen twee tanden. Begin bij de achterkant van je mond en werk naar voren. Wees voorzichtig want je moet net tandvlees niet beschadigen.

• Beweeg voorzichtig

Duw de rager zachtjes heen en weer. Hiermee verwijder je voedselresten en plak. Beweeg de rager in een rechte lijn en niet zijwaarts. Het is belangrijk om schade aan tandvlees te voorkomen.

• Spoel je mond

Na gebruik van de rager of tandenstoker, spoel je de mond. Zo spoel je losgemaakte deeltjes weg. Spuug spoelwater in de wasbak uit.

• Reinig de rager

Als je een herbruikbare interdentale rager gebruikt, reinig deze na gebruik grondig met water. Laat hem drogen voordat je hem opbergt. Een houten tandenstoker gooi je weg. Deze is niet herbruikbaar.

Hoe vaak tussen tanden en kiezen schoon maken?

Tandenpoetsen doe je twee keer per dag: ’s morgens en voor het slapen gaan. Sommigen denken dat eenmaal per week tussen de tanden en kiezen schoon maken, voldoende is. Dit is echt te weinig. Tussen de tanden en kiezen maak je dagelijks schoon. Doe dit bij voorkeur voor het slapen gaan.

Indien je hier de tijd voor hebt, kun je ook tussendoor de ruimte tussen de tanden reinigen. Doe dit vooral wanneer je meerdere eetmomenten op een dag hebt.

Tandvlees bloedt bij het reinigen

Schrik niet wanneer het tandvlees bloedt, wanneer je hier met een tandenstoker of ragertje langsgaat. Meestal duidt dit op een milde ontsteking. Blijf het gebit goed schoonmaken, ondanks bloedingen. Wees voorzichtig voor het ontstaan van wondjes, want dit kan ook de oorzaak van een bloeding zijn.

Wanneer het tandvlees erg vaak of hevig bloedt, is het verstandig om naar de tandarts of mondhygiëniste gaan. Waarschijnlijk heb je last van tandsteen en/of een tandvleesontsteking. Met speciale apparatuur verwijdert de tandarts het aanwezige tandplak en tandsteen.