Menstruatiepijn maar niet ongesteld

Bijgewerkt: 22 januari 2023

Wanneer je ongesteld bent gaat dit vaak gepaard met een lichte tot hevige pijn zoals kramp. Het is te beschrijven als een zwaar en zeurend gevoel in de buik. Soms voel je alleen een menstruatie-achtige pijn zonder dat er sprake is van een bloeding. Hier zijn verschillende oorzaken voor te vinden.

Er kan sprake zijn van een zwangerschap of endometriose. Soms gaat het om een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG) of een miskraam. Wat de oorzaak ook is: de symptomen zijn vaak hetzelfde: pijn maar geen bloeding. Of een bloeding later nog volgt, hangt weer van de oorzaak af.

Ongesteld zijn en pijn hebben

De meeste vrouwen klagen er over: pijn hebben tijdens de menstruatie. De een heeft er meer last van dan de ander. Vervelend, maar wel iets dat erbij hoort. Waardoor wordt deze pijn veroorzaakt? Iedere maand wordt het baarmoederslijmvlies in de baarmoeder opgebouwd. Dit heeft zeker een functie: een eventuele bevruchte eicel kan zich hierdoor goed innestelen en vindt hier gelijk een goede voedingsbodem.

Een vrouw raakt natuurlijk niet elke maand zwanger. Wanneer de eicel niet bevrucht is, wordt deze afgestoten. Dit gebeurt samen met de afbraak van het opgebouwde slijmvlies. De baarmoeder trekt samen en het slijmvlies laat los. Dit gaat gepaard met bloedverlies. Het samentrekken van de baarmoeder voel je als krampjes. Bij sommige vrouwen kunnen dit vrij hevige krampen zijn.

Toch pijn maar niet ongesteld, hoe kan dat?

Soms voel je de typische menstruatiepijn, maar is er geen sprake van bloedverlies. Je bent dus niet ongesteld. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Belangrijk is om te weten in welk gedeelte van de cyclus jij je bevindt. Zit je aan het begin, halverwege of aan het einde van de cyclus? De menstruatie kan je pas tegen het einde van de cyclus verwachten. De oorzaken die we hieronder bespreken gaan uit van de situatie dat je bijna ongesteld moet worden of dit al had moeten zijn.

Zwangerschap

Het uitblijven van de menstruatie is vaak een eerste teken van een zwangerschap. Immers, tijdens de zwangerschap wordt het baarmoederslijmvlies niet afgestoten en vindt er dus ook geen bloeding plaatst. Daarnaast is een prille zwangerschap soms al te herkennen aan buikkrampjes of buikpijn. Dit is te vergelijken met een menstruatie-achtige buikpijn. Het gaat hier om een zeurend gevoel in de buik of soms steken in de buik. Deze pijntjes kunnen optreden rond de periode dat je eigenlijk ongesteld had moeten worden.

Wanneer de menstruatie langer dan twee tot drie dagen uitblijft, is het verstandig een zwangerschapstest te doen. Met een vroege zwangerschapstest is het zelfs mogelijk om voor de verwachte menstruatie te testen.

Miskraam

De meeste miskramen komen voor tussen de 2 en 6 weken zwangerschap. Daarna wordt de kans iets kleiner, maar blijft aanwezig tot ongeveer 12 weken zwangerschap. Na 16 weken spreken we niet meer van een miskraam maar van een vroeggeboorte. Een miskraam is het afstoten van de ongeboren vrucht. Vaak is de oorzaak te vinden in een aanlegfout en is het kindje niet levensvatbaar. Zou het kindje namelijk wel overleven, dan zal het bij de geboorte zeer ernstig gehandicapt of misvormd zijn.

Een miskraam begint vaak met licht bloedverlies dat met de dagen heviger wordt. Ook kan dit beginnen met buikkrampen. De bloeding volgt dan later. Omdat de meeste miskramen ontstaan tussen de twee en vier weken zwangerschap (dus tussen de bevruchting en de tijd dat je een zwangerschapstest zou doen), wordt deze vaak niet opgemerkt. Opmerkelijk is wel dat de bloeding die volgt lijkt op een wat hevigere menstruatie.

Endometriose

De binnenbekleding van de baarmoeder heet endometrium. Soms groeit duit weefsel buiten de baarmoede3er, bijvoorbeeld in de eileiders, de eierstokken of in de buikholte. Dit weefsel verandert mee door invloed van de hormonen en kan op bepaalde tijdstippen gaan groeien. Het geeft dan klachten van pijn. Vlak voor de menstruatie merk je dat er meer pijn ontstaat. De menstruatie zal vaak na een aantal dagen volgen.

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Wanneer de menstruatie uitblijft gedurende lange tijd dan lijkt een zwangerschap het logische gevolg. Buikpijn terwijl de menstruatie uitblijft kan juist het gevolg zijn van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Dit wordt ook wel een EUG genoemd.

De bevruchte eicel wordt geblokkeerd, waardoor deze haar doorgang niet kan vinden richting de baarmoeder toe. De eicel blijft vaak hangen in de eileider. De blokkade is het gevolg van bijvoorbeeld een ontsteking. De pijn ontstaat wanneer de bevruchte eicel zich gaat delen en groeit. De eileider komt zo onder spanning te staan. In ernstige gevallen scheurt de eileider. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft geen kans van slagen en de zwangerschap zal altijd afgebroken (moeten) worden.

Latere menstruatie

Soms komt de menstruatie later op gang. Er kan dan wel al sprake zijn van wat buikkramp terwijl de bloeding wat later komt. Dit wordt veroorzaakt doordat de eisprong later heeft plaatsgevonden. De menstruatie volgt namelijk altijd twee weken na de eisprong. De eisprong kan uitblijven door invloeden van buitenaf zoals gewichtsverlies of veel aankomen, stress of veel sporten.

Ook hormoonstoornissen kunnen zorgen voor een latere eisprong. Wanneer dit een enkele keer gebeurt, is er niets aan de hand. Maar bij een erg onregelmatige of lange cyclus is het beter de arts te bezoeken. Vooral wanneer er nog een kinderwens is. De arts kan bekijken of er sprake is van vruchtbaarheidsproblemen en hier eventueel een behandeling voor starten.