Is vocht in de knie gevaarlijk? – zwelling & pijn

Bijgewerkt: 23 januari 2023

Door een ongeval, letsel maar ook door artrose kan de knie gaan zwellen. Dit ontstaat doordat het kniegewricht extra vocht aanmaakt. Is vocht in de knie gevaarlijk? Het is niet zo dat je kniegewricht hiervan slijt. Het brengt echter wel klachten zoals zwelling, pijn en een verminderde beweeglijkheid met zich mee.

Lees meer over:

• Oorzaken
• Gevolgen
• Symptomen
• Behandeling

De werking van het kniegewricht

Het kniegewricht is een van de meest complexe gewrichten van het lichaam. Het gaat om een scharniergewricht, in dat opzicht zou je denken dat het dus niet complex is. Maar dat is het wel. Een kniegewricht bestaat namelijk uit verschillende onderdelen waaronder ook een synoviaal gewricht. Dit is een gewrichtsholte met daarin een stroperige vloeistof, dit zorgt voor een goede smering van het gewricht.

In deze gewrichtsholte komen ook de meniscus en andere onderdelen samen. Dit alles maakt het zo complex. Zonder kniegewricht is het bijna onmogelijk om goed te lopen.

Oorzaak van vocht in de knie

Het synoviaal gewricht maakt vocht aan. In sommige gevallen maakt dit gewricht meer vocht aan dan normaal is. Je spreekt dan van vocht in de knie.

De oorzaak van vocht in de knie is heel verschillend. Vaak is de oorzaak tijdelijk, maar het kan ook blijvend zijn. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van vocht in de knie:

• Overbelasting
• Bloeduitstorting
• Gescheurde kruisband
• Meniscusletsel
• Artrose
• Botontkalking

Symptomen oftewel klachten

Bij vocht in de knie krijg je last van verschillende symptomen. De knie zal zichtbaar opzwellen. Wanneer je beide benen naast elkaar zet zie je duidelijk verschil. Het is praktisch om af en toe een foto te maken, zo zie je of het vocht erger wordt of verdwijnt.

Een ander symptoom is pijn. Doordat de knie opzwelt komt het gewricht in de verdrukking. Dit veroorzaakt pijn. De pijn is ook een gevolg van een mogelijke ontsteking in het gewricht.

Vocht in de knie leidt ertoe dat je het gewricht minder goed kunt bewegen. Zo zal buigen lastiger gaan. Ook merk je dat je het gewricht niet meer helemaal kunt strekken. Je kunt je voorstellen dat dit het lopen maar ook het normale bewegen moeilijker maakt.

Symptomen vocht in de knie:

• Zwelling
• Pijn
• Moeilijk kunnen buigen of strekken
• Roodheid
• Warmte

Is vocht in de gevaarlijk?

De vraag is of vocht in de knie ook gevaarlijk is. Nee, het vocht op zich richt geen schade in het kniegewricht aan. Ondanks dat je pijn voelt of het gewricht moeilijker kunt bewegen.

Dit in tegenstelling tot vochtophoping in bijvoorbeeld de enkels of voeten. Deze vochtophoping kan namelijk op een hartziekte duiden. Bij vocht in de knie gaat het niet om een hartziekte maar heeft het een andere oorzaak.

Iets aan de oorzaak doen

Bij vocht in de knie is het belangrijk om iets aan de oorzaak te doen. Dan pas zal het vocht ook verdwijnen. Let op want sommige oorzaken lossen zichzelf op. Bijvoorbeeld wanneer je een klap tegen de knie hebt gekregen. Door een bloeduitstorting kan de knie opzwellen (vocht). Na enkele dagen zie je dit verminderen.

Hieronder wat mogelijke oorzaken en wat je kunt doen bij vocht in de knie.

Vocht als gevolg van overbelasting

Is vocht in de knie gevaarlijk wanneer je het gewricht hebt overbelast? Bij overbelasting moet je denken aan langdurige buigingen van het gewricht, vaak ook nog eens onder grote druk. Of veel te intensief sporten. Maar ook zware dingen tillen kan voor overbelasting van het kniegewricht zorgen.

De knie raakt overbelast door de volgende dingen:

• Sporten
• Beroep
• Langdurig fietsen
• Langdurig hardlopen

Wanneer het om overbelasting gaat dan helpt het om tijdelijk wat rustiger aan te doen. Maak de bewegingen die pijn doen liever niet. Na enkele weken is de knie volledig hersteld.

Gescheurde kruisband

Je hebt twee verschillende soorten kniebanden. Een zit aan de binnenkant aan de andere aan de buitenkant van elke knie. Dan heb je ook nog kruisbanden, deze zitten in het midden van de knie.

Soms kan een knieband verrekken of scheuren. Vaak ontstaat dit door een flinke draai van de knie of wanneer er veel kracht op de knie komt. Symptomen van een gescheurde kruisband zijn pijn, vocht in de knie en vaak een blauwe knie. Ook merk je instabiliteit van het kniegewricht.

Na ongeveer een week is de knie minder dik aan kun je weer gelopen. Bij pijn is het aan te raden om pijnstillers te nemen, bij voorkeur paracetamol of anders ibuprofen.

Meniscusletsel en vocht in de knie

De vraag is of vocht in de knie gevaarlijk is bij een meniscusletsel. Je spreekt dan ook wel van een beschadigde meniscus. In elke kniegewricht zitten twee menisci, één aan de buitenkant aan de ander aan de binnenkant. Dit zijn schijven die ervoor zorgen dat het kraakbeen niet beschadigd raakt.

Beschadiging van een meniscus zie je het vaakst bij mensen vanaf de leeftijd van 40 jaar. Dit komt omdat het meniscusweefsel verzwakt. Vaak ontstaat meniscusletsel door sporten, vooral voetbal. Ook diepe hurkbewegingen kan tot een scheur leiden.

Bij een meniscusletsel ontstaat pijn bij het belasten. Vaak kun je met een vinger de pijn aanwijzen. Vocht in de knie is een normaal verschijnsel, maar dit treedt niet altijd op.

Moet meniscusletsel behandeld worden?

Je zou denken dat een beschadiging van de meniscus behandeld moet worden. Toch is dit niet altijd een goede optie. Is een scheur in de meniscus het eerste symptoom van artrose? Dan is een kijkoperatie niet zo verstandig.

De pijn veroorzaakt door het meniscusletsel verdwijnt dan wel maar maakt plaats voor een zeurende pijn. Deze pijn is veel vervelender.

Bij jonge mensen kan een scheur in de meniscus soms vanzelf genezen. Wel is het dan belangrijk om geen hurkbeweging te maken en ook niet te knielen. Alleen wanneer de klachten blijven bestaan is een operatie wel noodzakelijk.

Vocht in de knie door artrose

Steeds meer mensen krijgen met artrose te maken. Dit is verslechtering of afbraak van kraakbeen in de knie. Overigens kan artrose ook in andere gewrichten voorkomen.

Artrose is soms het gevolg van overbelasting maar ook onderbelasting kan dit veroorzaken. Te weinig beweging dus. Daarnaast komt artrose bij sommige beroepsgroepen meer voor. Leeftijd speelt ook een rol. Andere risicofactoren zijn geslacht (komt meer bij vrouwen voor), overgewicht en erfelijkheid.

Een knieletsel in het verleden geeft ook een groter risico op het ontwikkelen van artrose. Symptomen van artrose zijn pijn en stijfheid en vaak ook vocht in de knie. Dit laatste gebeurt door een plaatselijke ontsteking van het kniegewricht.

Kan artrose genezen?

Helaas, artrose kan niet genezen. Is vocht in de knie bij artrose dan gevaarlijk? In zekere zin wel. Vocht duidt namelijk op een ontsteking, een veel voorkomend gevolg van artrose. Ontstekingscellen zorgen voor versnelde afbraak van het nog aanwezige kraakbeen. In dat opzicht is vocht in de knie bij artrose wel risicovol.

Vaak wordt de ontsteking behandeld met ontstekingsremmers. Wanneer de ontsteking blijft bestaan kan de arts een injectie met corticosteroïden toedienen. Het is belangrijk om te weten dat dit ontstekingsremmend werkt, maar bij veelvuldig gebruik het kraakbeen versneld afbreekt.

Gebruik tijdelijk een kniebrace. Dit werkt ondersteunend en ontlastend.

Het dragen van een kniebrace bij artrose wordt vaak door fysiotherapeuten aangeraden. Kijk wel even of het model goed bij je situatie past.

Gezwollen knie en botontkalking

Soms is vocht in de knie het gevolg van botontkalking, dit noem je ook wel osteoporose. Dit komt voornamelijk bij ouderen voor. Osteoporose heeft een aantal gevolgen. Zo ontstaat er een vergrote kans op botbreuken. Patiënten raken ook moeilijker ter been. Ze hebben bijvoorbeeld eerder een wandelstok of rollator nodig.

Botontkalking is gedeeltelijk te voorkomen door te blijven bewegen. Maar ook door goed op de voeding te letten. Behandeling bestaat uit medicatie om de botafbraak te remmen.

Wat je zelf kunt doen bij vocht in de knie

Is het gevaarlijk om met vocht in de knie rond te blijven lopen? Dat ligt helemaal aan de onderliggende oorzaak. Bij vocht in de knie is het in ieder geval belangrijk om het kniegewricht tijdelijk niet te zwaar te belasten. Wel dagelijks wat bewegen, dat is altijd goed.

Het gewricht geeft zelf aan tot hoe ver het kan buigen, dit is de absolute grens. Het is de bedoeling dat deze grens langzaam verlegd wordt. Is het na een week nog steeds niet mogelijk om het kniegewricht verder dan 100° te buigen? Laat dit dan zeker door een arts bekijken.

Door het kniegewricht te koelen verminder je pijn en zwelling. Warmte werkt ontspannend en helpt ook in sommige gevallen. Nogmaals, dit hangt weer helemaal van de oorzaak af.