In een sekte terechtkomen

Bijgewerkt: 25 februari 2024

Een sekte is fascinerend. Maar je belandt er niet zomaar. Toch zijn ze overal, misschien wel heel dicht bij jou. Alleen al in Nederland zijn er ongeveer 250 sektes. Wil jij je bij een sekte aansluiten? Ontdek wat het doel hiervan is en waarom je het wel of niet zou moeten doen. Maar ook hoe je er terecht komt.

Zo herken je een sekte

In Nederland weten we er niet zoveel van. Dit komt omdat de meeste sektes goed verborgen blijven, en weinig kwaad in de zin hebben. In landen als Amerika en Afrika duiken soms horrorverhalen op. Zo wist een sekteleider in de jaren 70 zijn volgelingen ervan te overtuigen om een dodelijk gif in te nemen. Sommige sektes staan bekend om hun massamoorden.

---

Ook in Nederland heb je goede en slechte sektes. Mensen die eruit stappen schamen zich voor hun gedrag. Hierdoor komt er maar weinig informatie naar buiten. Toch zijn er een aantal signalen waaraan je een sekte kunt herkennen.

• Een charismatische leider die beweert dat hij specifieke gaven heeft.
• Eigen religieuze tradities die afwijken van de standaard tradities.
• Vaak moeten leden donaties doen, of hun bezittingen verkopen.
• Soms zetten leden zich af tegen familie en vrienden die niet bij de sekte horen.
• Alleen de sekte heeft het juiste geloof, de buitenwereld begrijpt niet.

Sommige dingen gaan wel erg ver. Zo moeten volgelingen soms 60 uur per week werken, zonder dat ze hiervoor betaald krijgen. Of ze moeten het bed met de sekteleider delen. Soms wordt je naam afgepakt, en krijg je een andere naam. Dit betekent dat je jouw identiteit verliest.

Sektes in Nederland

Bij de overheid zijn ongeveer 84 sektes bekend. Maar er zijn er veel meer. Naar schatting tussen de 200 en 300. Tegenwoordig heb je ook internetsektes. Volgelingen verblijven dan niet op een terrein waar ze als gemeenschap leven, maar doen alles online.

---

De meeste sektes zijn onbekend. Soms is het gebruikelijk om te wonen en leven in een sekte. In andere gevallen ben je vanuit je eigen huis volgeling.

Veel religies zijn als sekte begonnen

Het is niet zo dat een sekte altijd slecht is. Veel religies zijn als zodanig begonnen. Bijvoorbeeld het christendom. Jezus had een aantal volgelingen, dat werden er steeds meer. De buitenstaanders zagen Jezus als een sekteleider. Om die reden werd hij opgepakt en gekruisigd.

Het is moeilijk om een sekte te omschrijven. Het is in ieder geval een geloofsgemeenschap, die afwijkt van het huidige. In principe kunnen er vanuit verschillende huidige religies dus ook nieuwe sektes ontstaan.

Waarom sluit iemand zich bij een sekte aan?

Je komt niet zomaar in een sekte terecht. Dit gaat heel geleidelijk aan. Leden kunnen toevallig met jou in contact komen. Het is meestal de sekteleider die jou probeert te overtuigen om volgeling te worden. Dit gebeurt niet van de ene op de andere dag, maar neemt enkele weken tot soms wel maanden in beslag.

Mensen sluiten zich bij een sekte aan omdat ze zich op dat moment zwak voelen. Momenten als een verbroken relatie, werkeloosheid, geen contact met familie of psychische klachten maakt dat iemand soms makkelijk te overtuigen is.

---

Zo kom je in een sekte terecht

Vaak kom je toevallig met een sekte in aanraking. En soms vaker dan je denkt. Denk maar eens aan Jehova’s Getuigen die aan je deur staan. Maar ook in grote steden vind je sekteleden. Die proberen nieuwe volgelingen aan te trekken. Meestal doen ze religieuze uitspraken, of lopen met bordjes met spreuken rond.

Tegenwoordig wordt ook via het internet naar volgelingen of nieuwe leden gezocht. Het kan dat je via social media een berichtje van een vreemde krijgt. Of dat iemand je op social media gaat volgen, en veel op jouw posts reageert. Dit is bedoeld om een bepaalde band op te bouwen.

Vaak kom je hier ook via vrienden, familie of kennissen terecht. Je hoort verhalen over een groep waar je een betere versie van jezelf wordt.

Het is niet zo dat je een sekte kan bellen en zeggen “hé, ik wil me aanmelden, kan ik vandaag langskomen?” De contactgegevens zijn alleen onder de volgelingen bekend, en die geven ze niet zomaar prijs.

Lees ook: Zelf een sekte oprichten

Opgroeien in een sekte: de ervaringen

Sommige geloofsgemeenschappen zijn goed voor hun volgers. Maar helaas niet allemaal. Mensen die in een sekte opgroeiden en er uiteindelijk uitstapten, hebben niet al te beste ervaringen. Bijvoorbeeld een vrouw die in de geloofsgemeenschap van Sipke Vrieswijk opgroeide. Sipke Vrieswijk verkondigde dat hij een profeet van God was.

De vrouw ging samen met haar zusje en moeder tijdelijk in een klooster wonen. Uiteindelijk verbleef ze hier acht jaar lang. De eerste tijd was heel gezellig, maar later werd ze van haar moeder gescheiden. Ze kreeg met misbruik te maken. Uit angst durfde ze niet weg. Uiteindelijk maakte ze toch die stap.

Dit is geen op zichzelf staand verhaal. De ervaringen van leven in een sekte zijn vaak negatief. Hoewel er zeker gevallen bekend zijn waarbij volgelingen een goed leven leiden.

Weer uit een sekte stappen

Het is niet altijd makkelijk om uit een sekte te stappen. Dit doe je vaak op een moment dat je hele familie niks meer met je te maken wil hebben. Veel mensen die uit een sekte stappen hebben geen sociaal vangnet. Ze staan er alleen voor.

In het geval van een woongroepsekte moet het verlaten soms stiekem gebeuren. Het is dan zaak om de meest belangrijke spullen onopgemerkt mee te nemen. Dat zijn in ieder geval je paspoort en eventueel smartphone.

Woon je op je zelf, ga dan niet meer naar diensten of meetings. Breng je tijd op een andere manier door. Houd er rekening mee dat je vragen van groepsleden krijgt, en dat ze je overhalen om terug te komen. Geef hier niet aan toe.

Ben je in gevaar nadat je de sekte hebt verlaten? Meld je bij de politie. Deze kunnen een verblijfplaats voor jou regelen. Helaas is er geen Nederlands hulpgevend platform voor slachtoffers, dit is in 2020 vanwege bezuinigingen opgeheven.

Nog een extra tip: concentreer je op het opnieuw opbouwen van je leven. Probeer geen andere mensen uit de sekte te redden. Het verlaten hiervan moet vrijwillig gebeuren. Bovendien loop je risico dat je weer terug in de sekte wordt getrokken.