Hersenen trainen met een apparaat (braintraining)

Bijgewerkt: 5 februari 2024

Bij braintraining denk je waarschijnlijk aan puzzels of spelletjes. Maar je kunt je hersenen ook met een apparaat trainen. Hiervoor wordt het neurofeedback apparaat gebruikt. Dit is een apparaat dat de hersengolven binnen bepaalde waardes traint. Dit doe je terwijl je een film kijkt of een game speelt.

Zo werkt neurofeedback

Neurofeedback maakt deel uit van braintraining. Alleen train je de hersenen niet met behulp van een spelletje, maar met een neurofeedback apparaat. Dit brengt hogere kosten met zich mee. Je moet namelijk ergens in behandeling gaan, of je schaft het apparaat zelf aan.

Ondanks de hogere kosten, werkt neurofeedback vaak goed. Het bestaat uit het bewust beheersen van de hersengolven.

Tijdens de behandeling worden EEG-stickers op het hoofd geplakt. Zo kan het apparaat de elektro-encefalografie registreren.

Ondertussen kijk je een film, speel je een game of hoor je audio. Wat van toepassing is hangt van de doelstelling af, maar ook van het onderliggend probleem. Wanneer de hersengolven goed zijn, kun je gewoon door blijven gaan met film kijken, gamen of naar muziek luisteren.

Wanneer je wordt afgeleid komt dit omdat je hersengolven in een afwijkend bereik komen. Op dat moment vervaagt het scherm van de tv of de monitor, of vervaagt de muziek. Dit geeft de hersenen een negatieve ervaring. Als gevolg hiervan zullen de hersengolven een optimaal bereik krijgen.

De effecten van hersenen trainen met een apparaat

Wanneer je gebruik maakt van een braintraining apparaat, of een neurofeedbackapparaat, heeft dit zeker zijn uitwerking. Je traint je hersenen om de hersengolven optimaal te houden. Het gevolg is dat je in verschillende situaties relaxed blijft en je niet meer zo makkelijk af laat leiden. Hierdoor krijg je ook een betere focus.

Dankzij deze hersen training ben je beter in staat om dingen te onthouden. Bovendien heb je minder last van hoofdpijn, snel geïrriteerd zijn of vermoeidheid. Je merkt dat je informatie beter kunt verwerken. Had je eerder last van een dof of mat gevoel in je hoofd, dan kan dit ook verdwijnen.

Voor wie is braintraining geschikt?

Braintraining, waarbij je de hersenen met een apparaat traint, is voor verschillende mensen geschikt. Maar vooral voor mensen met traumatisch hersenletsel (TBI). Dit ontstaat als gevolg van een ongeval waarbij je een klap of stoot tegen het hoofd krijgt. Licht traumatisch hersenletsel oftewel hersenmist kan ook een gevolg zijn van COVID-19, waarbij je dan van post-CVOID spreekt.

Daarnaast werkt braintraining zeer goed voor mensen met ADHD, patiënten die een beroerte hebben gehad of bij leeftijdsgerelateerd geheugenverlies. Hieronder de lijst van problemen of aandoeningen waarbij braintraining goed kan werken.

• Mensen met ADHD
• Patiënten die een beroerte hebben gehad
• Bij posttraumatische stressstoornis
• Bij traumatisch hersenletsel
• Bij post-COVID
• Leeftijdsgerelateerd geheugenverlies
• Bij toevallen
• Bij slaapstoornissen
• Bij angst of stress
• Bij eetstoornissen
• Voor patiënten met migraine of chronische hoofdpijn
• Bij leerstoornissen
• Als onderdeel van woedebeheersing
• Als pijnbeheersing

Je ziet dat hersentraining voor veel verschillende klachten, aandoeningen of ziekten wordt gebruikt. Maar het kan natuurlijk niet alles behandelen of genezen. Je moet het werken met een neurofeedback apparaat vooral als klachtenvermindering zien. Afhankelijk van de situatie kunnen de klachten zelfs geheel verdwijnen.

Doet deze behandeling pijn?

Nee, een neurofeedback behandeling of braintraining is volkomen pijnloos. Je krijgt een kapje op je hoofd met hierin gaatjes. In deze gaatjes wordt speciale gel en vervolgens sensoren geplaatst. Afhankelijk van het apparaat kan het ook dat deze sensoren rechtstreeks op je hoofd worden geplaatst.

De sensoren zijn verbonden met het apparaat. Ze nemen de elektrische impulsen van je hersenen op. Je hersengolven worden in kaart gebracht. Zo kan de behandelaar zien welk deel van de hersenen snel of traag werkt.

Vervolgens wordt de behandeling gestart. Je zit in een stoel en kijkt een film. Soms wordt ook voor het spelen van een game of luisteren naar muziek gekozen. Zodra je hersengolven te snel of te langzaam zijn, wordt de beloning (film, game of muziek) weggenomen.

Met deze training blijven je hersenen leren. Feitelijk ontdekken je hersenen wanneer ze zichzelf moeten corrigeren.

De duur van de behandeling

Wanneer je naar een behandelaar gaat, dan moet je er rekening mee houden dat je ongeveer 50 minuten tot een uurtje daar bent. De behandeling zelf duurt tussen de 30 en 45 minuten.

Een enkele behandeling kan, maar beter is het om meerdere behandelingen te ondergaan. Dit kan eenmaal of tweemaal per week. In totaal duurt het gehele traject tussen de 6 en 12 weken.

Wat je ervan merkt

Wil je weten wat braintraining teweegbrengt? Je merkt al na enkele sessies dat je rustiger wordt. Ook heb je meer focus. Daarnaast kunnen andere (vage) klachten verminderen of verdwijnen.

Wanneer het helemaal geen effect heeft

Helaas biedt braintraining geen garanties. Het kan best dat de sessies of behandelingen helemaal geen uitwerking hebben. Dit kan bijvoorbeeld omdat de behandeling niet goed wordt uitgevoerd. Dit kan aan jou, het apparaat of de therapeut/ behandelaar liggen.

Soms heb je klachten die niet zijn op te lossen met behulp van hersentraining. Bijvoorbeeld wanneer vermoeidheid door een onderliggende ziekte wordt veroorzaakt. Of wanneer er sprake is van ernstig hersenletsel.

Hersentraining kan veel klachten verminderen, maar het kan dus ook dat je helemaal niks merkt. Daarom is het goed om je problemen vooraf met de therapeut of behandelaar te bespreken. Deze bekijkt of braintraining geschikt is voor jou.

Kosten en vergoeding

Een neurofeedback sessie kost tussen de € 55 en € 100. De prijzen kunnen per therapeut of behandelaar wisselen. Het is dus verstandig om vooraf wat prijzen of tarieven op te vragen.

Let op met de kosten voor braintraining. Deze benaming wordt namelijk voor verschillende dingen gebruikt. Het kan om wat simpele puzzels of spelletjes gaan. Maar ook het gebruik van een neurofeedbackapparaat, of een speciaal softwareprogramma. De kosten kunnen hierdoor sterk uiteenlopen, van € 40 tot meer dan € 250.

Krijg je hersenen training met een apparaat eigenlijk wel vergoed? Gaat het om een neurofeedbacksessies, dan krijg je deze vaak door je zorgverzekeraar vergoed. Maar alleen wanneer het om een aanvullende zorgverzekering gaat.

Daarnaast speelt de zorgverzekeraar hier ook een grote rol in. Van Univé en VGZ is bekend dat ze neurofeedback vergoeden (via aanvullende verzekering). Bij andere zorgverzekeraars kan dit heel erg wisselen. Kijk hiervoor naar de dekking van alternatieve geneeswijzen.