Overgang en zwanger worden of zwangerschap

Bijgewerkt: 29 januari 2023

Er is een duidelijk verschil tussen de overgang en de menopauze. Vrouwen die in de menopauze zijn aanbeland kunnen niet meer zwanger worden. Tijdens de overgang kan er wel sprake zijn van een zwangerschap. Je bent dan nog steeds vruchtbaar. Bij bepaalde klachten is het de vraag of je in de overgang bent of zwanger bent. Aan de hand van een aantal symptomen kun je dit herkennen.

Wanneer treedt de overgang op?

De overgang is de periode die voorafgaat aan de menopauze. Vrouwen die in de menopauze zijn aanbeland produceren geen eitjes meer. Er komt dus geen rijpe eicel meer vrij. Dit betekent ook dat er geen kans meer is op een zwangerschap. Daarnaast blijft de menstruatie uit.

Wanneer de menstruatie langer dan een jaar uit blijft, dan spreken we officieel van de menopauze. De overgang kan tot wel 10 jaar duren. Sommige vrouwen raken voor hun 40e in de overgang. Bij de meeste vrouwen begint dit ergens tussen de 40 en 50 jaar.

Kan ik zwanger raken tijdens de overgang?

Vrouwen die in de overgang zitten zullen onregelmatig menstrueren. Zo kan het voorkomen dat de periode tussen de menstruaties in steeds langer wordt. Ook kan je juist heviger of langer ongesteld zijn. Vooral hevig bloedverlies komt tijdens de overgang vaak voor. Dit gaat gepaard met dikke klonters bloed en hevige buikkrampen.

Zolang er een menstruatie optreedt komt er dus ook een eicel vrij. Deze eicel kan bevrucht worden. Dit betekent dat je ook tijdens de overgang zwanger kan worden.

Kans op een zwangerschap tijdens deze periode

Jonge vrouwen hebben maandelijks gemiddeld 20 % kans om zwanger te raken. Vanaf het 30 e levensjaar neemt deze kans snel af. Vrouwen vanaf 40 jaar oud hebben maandelijks slechts 4 tot 5 % kans om zwanger te worden. Tijdens de overgang is de kans om zwanger te raken nihil. Dit wil echter niet zeggen dat het onmogelijk is. Jaarlijks raken ongeveer 10 vrouwen van boven de 50 jaar op een natuurlijke manier zwanger.

Symptomen van de overgang

Het verschil tussen een zwangerschap of de overgang zit hem in de verschijnselen of symptomen. De overgang kenmerkt zich door een aantal verschijnselen. Opvliegers is hier het meest bekende voorbeeld van. Dit gaat gepaard met een versnelde hartslag, transpireren en misselijkheid. Deze symptomen kunnen ook tijdens een zwangerschap voorkomen. Juist daarom is het soms lastig om te bepalen wat er aan de hand is.

Andere symptomen zijn onder andere een droge en slappe huid, dun en slap haar en zwaarder worden in lichaamsgewicht. Veel vrouwen in de overgang hebben last van huilbuien, neerslachtigheid of een gevoel van eenzaamheid. Daarnaast kun je ook last hebben van een verstoord slaappatroon. Zo kun je moeilijk in slaap komen of juist vaker wakker worden.

Symptomen van een zwangerschap

Heel veel klachten die tijdens de overgang voorkomen zien we ook tijdens een zwangerschap optreden. Zo komt misselijkheid vooral gedurende de eerste drie maanden van de zwangerschap voor. Daarnaast kun je als zwangere vrouw slechter slapen en ook last hebben van innerlijke onrust of emotionele buien. Ook de huid en het haar gaan er anders uitzien wanneer je zwanger bent.

Tijdens de zwangerschap wordt de haar voller, tijdens de overgang slapper. Een duidelijk verschil. De huid gaat tijdens de zwangerschap juist stralen. Zowel bij een zwangerschap als de overgang kom je aan in lichaamsgewicht. Tijdens de zwangerschap heeft dit vooral te maken met het vruchtwater en de groei van de baarmoeder.

Moet ik een zwangerschapstest doen?

Soms is het lastig om te bepalen of je in de overgang bent of dat je zwanger bent. Alleen een zwangerschapstest kan hier uitsluitsel over geven. Het is daarom belangrijk om een zwangerschapstest te kopen. Dit kan zowel bij de drogist als bij de apotheek. Ook kun je deze test bij de huisarts uit laten voeren.

Bekijk de beste zwangerschapstesten

Wanneer de menstruatie lange tijd uitblijft en je hebt het vermoeden dat je zwanger bent, wacht dan zeker niet te lang. Wanneer een zwangerschapstest negatief is kun je bij de huisarts om een andere test vragen. Deze test kan bepalen of je in de overgang bent. De test wordt afgenomen met behulp van urine of bloed. De huisarts bespreekt dit vooraf.

Tot wanneer heb je kans om zwanger te worden?

Veel vrouwen vragen zich af tot welke leeftijd ze nog zwanger kunnen worden. Dit is per vrouw verschillend. De helft van alle vrouwen van 50 jaar heeft de menopauze bereikt. De andere helft van de vrouwen kan dus nog steeds zwanger worden, hoewel deze kans zeer klein is. Over het algemeen wordt er geadviseerd om tot de leeftijd van 55 jaar voorzichtig te zijn. Tot deze leeftijd bestaat er altijd nog een kleine kans om zwanger te raken.

Pas wanneer je definitief in de postmenopauze bent, kun je niet meer zwanger worden. De menopauze is officieel de dag van de allerlaatste menstruatie in je leven. De postmenopauze kenmerkt zich doordat je niet meer ongesteld bent. Het lichaam heeft een nieuw evenwicht in hormonen gezocht en gevonden.