Elektracomplex – psychologische ontwikkeling meisjes
Bijgewerkt: 25 februari 2024
Het elektracomplex is de vrouwelijke tegenhanger van het complex Het gaat hier in principe om een psychologische visie over hoe jonge meisjes zich tot een volwassen vrouw ontwikkelen. Ontdek alles over de betekenis de symptomen en wat dit met leeftijd heeft te maken.
Ontstaan van het elektracomplex
De benaming elektracomplex is afkomstig vanuit het oude Grieks, en dan met name de mythologie (verhalen over goden). Het verhaal luidt dat de dochter van Agamemnon, Elektra, de dood van haar vermoorde vader wreekte door haar eigen moeder te doden. Dit heeft natuurlijk niks met het eigenlijk complex te maken, maar verklaart wel waar deze benaming vandaan komt.
De bekende neuroloog Sigmund Freud beschreef eerder de vrouwelijke oedipushouding bij jonge meisjes. Later heeft een Zwitserse psychiater hier de benaming elektracomplex aangegeven.
Wat houdt het elektracomplex in?
Deze hele psychologische visie is gebaseerd op de band tussen dochter en moeder. Sigmund Freud beschreef dat meisjes aan hun moeder gebonden zijn. Wanneer het jonge meisje erachter komt dat ze geen mannelijk voortplantingsorgaan heeft, verwijt ze dit haar moeder. Haar aanhankelijkheid is dan op vader gericht.
Een belangrijk aspect hierin is de term penisnijd. Het besef dat het meisje geen mannelijk voortplantingsorgaan heeft, zou de ontwikkeling van Gender beïnvloeden.
Elektracomplex en oedipuscomplex
We onderscheiden het electracomplex en oedipuscomplex. In dit laatste geval ontwikkelt het kind een ethische binding met de ouder van het andere geslacht. Hierbij wordt de ouder van hetzelfde geslacht als concurrent gezien. Het oedipuscomplex zou meer bij jongens voorkomen, terwijl het elektracomplex een typisch verschijnsel bij meisjes is.
Op welke leeftijd komt dit voor?
Freud plaatste het elektracomplex in verschillende ontwikkelingsfasen. De orale fase is de eerste fase en duurt van 0 – 21 maanden (leeftijd). Hierna volgt de anale fase. Het elektracomplex zou tijdens de fallische fase ontstaan. Dit is de derde fase en duurt van ongeveer 3 tot 6 jaar.
Tijdens deze fase worden kinderen zich steeds meer bewust van hun eigen lichaam. Hierbij is er ook aandacht voor de voortplantingsorganen. Kinderen in deze leeftijd spelen vaak doktertje met elkaar. Hierbij wordt het lichaam op een speelse manier ontdekt.
De elektracomplex leeftijd kan ook hoger liggen. Sommige kinderen ontwikkelen zich wat trager. Hierbij kan de leeftijd ergens tussen de 4 en 8 jaar liggen, al zijn hier onderling grote verschillen in te zien.
De meest bekende elektracomplex symptomen
Hoe ziet het electracomplex eruit oftewel wat zijn de symptomen? Volgens Freud kan het meisje zich niet verenigen met de moeder zodra het erachter komt dat het geen mannelijke geslachtsorganen heeft. Hierbij wordt de moeder als schuldige aangewezen. Het jonge meisje zal zich al snel richten op de vader. Het gevolg is dat ze de band met moeder opgeeft.
Sigmund Freud was ook van mening dat de fallische fase voor angst en tegenstrijdige gevoelens zorgt. Deze kinderen proberen gevoelens van verlangen te onderdrukken. Dit kan leiden tot een conflict, vooral richting de moeder. Wanneer deze conflicten niet worden opgelost, kan het kind later remmingen of afwijkingen vertonen. Hierbij is het niet in staat om een intieme relatie met anderen aan te gaan.
Het elektracomplex is een concept dat laat zien hoe meisjes zich op een bepaald moment fixeren op vader in plaats van op moeder. Dit concept is in 1912 tot stand gekomen en werd lange tijd binnen de psychologie gebruikt.
Goed voor de ontwikkeling: educatief speelgoed.
Geen serieus psychologisch concept
Lange tijd werd het elektracomplex voor waar aangenomen. Mensen waren ervan overtuigd dat deze theorie of het concept de ontwikkeling van jonge meisjes kon verklaren. Tegenwoordig wordt het niet langer serieus genomen. Het elektracomplex is dan ook volledig uit de psychologie en psychiatrie verdwenen. Alleen aanhangers van Sigmund Freud blijven hieraan vasthouden.
Wie was Sigmund Freud?
De naam Sigmund Freud komt binnen de psychologie vaker voor. Dit was een Oostenrijkse-Hongaarse neuroloog en grondlegger van de psychoanalyse. Hij leefde van 1856 tot 1939, waarbij hij zijn laatste jaren in Londen doorbracht. Freud werd vooral bekend rondom zijn theorie over verdrongen herinneringen.
In de jaren ‘90 werden Amerikaanse ouders ten onrechte beschuldigd van kindermisbruik. Dit zou allemaal te maken hebben met Freuds ‘verdrongen herinneringen’. Hierbij zijn de herinneringen aan misbruik verdrongen, die jaren later weer opduiken.
Er bestaat geen wetenschappelijk bewijs dat verdrongen herinneringen aanwezig kunnen zijn. Hierdoor is er veel discussie over dit verschijnsel, waarbij de theorie van Freud in twijfel wordt getrokken. Het is in ieder geval duidelijk dat het elektracomplex van Freud als onwaar mag worden beschouwd, hoewel het op bepaalde vlakken altijd een vorm van herkenning zal zijn.
Reacties en ervaringen
Deel je ervaring over dit onderwerp, geef tips of reageer op andere gebruikers. De redactie controleert vooraf op spam of ongepaste reacties. Dit duurt maximaal 24 uur.