Daglichtlamp: over de werking hiervan

Bijgewerkt: 21 januari 2023

Steeds meer mensen krijgen te maken met een winterdepressie, als gevolg van een tekort aan zonlicht. Er treden al snel depressieve gevoelens en slaapklachten op. Een daglichtlamp pakt deze problemen aan, waardoor je meer energie ervaart en beter slaapt. De lamp is tevens geschikt voor mensen die in ploegendiensten werken.

Een tekort aan zonlicht en de gevolgen

We werken steeds vaker op kantoor of binnenshuis. Omdat we in de zomermaanden nog redelijk veel buiten komen zal er niet snel een tekort aan zonlicht ontstaan. Maar zodra de herfst zijn intrede doet, in combinatie met weinig buiten komen, kunnen er als gevolg van zonlichttekort allerlei klachten ontstaan.

Mensen met een lichte huid moeten dagelijks 15-30 minuten in de zon zitten, waarbij de handen en het gezicht onbeschermd zonlicht vangen. Voor mensen met een donkere huid is dit twee keer zo lang, zo tussen de 30 en 45 minuten.

Door een tekort aan zonlicht maak je (te) weinig vitamine D aan. Dit leidt sneller tot bloedend tandvlees, pijn of kramp aan de spieren en gewrichten, zwakkere botten en lusteloosheid. Andere gevolgen zijn slapeloosheid en soms een winterdepressie.

Winterdepressie: slecht slapen en sombere gevoelens

Door veranderingen in de hoeveelheid zonlicht past het lichaam zich hier automatisch op aan. Bij sommige mensen heeft het lichaam moeite om zich aan te passen en ontstaat er een verstoord dag- en nachtritme.

Een winterdepressie kenmerkt zich door de volgende klachten:

• Slecht of weinig slapen óf veel slapen
• Aanhoudende vermoeidheid
• Sombere of depressieve gevoelens
• Moeite met de concentratie
• Weinig energie of futloos

Lichttherapie met een daglichtlamp

Bij slaapproblemen is het aan te raden om eerst naar de onderliggende oorzaak te zoeken. Treden slaapklachten voornamelijk in de herfst en winter op? Dit duidt mogelijk op een zonlichttekort of winterdepressie.

Een winterdepressie is goed te behandelen met behulp van lichttherapie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een speciale daglichtlamp. Deze lamp heeft een hoge lichtsterkte van ongeveer 10.000 lux. Deze lichtsterkte komt overeen met het normale daglicht maar is minder fel dan zonlicht. De daglichtlamp moet het tekort aan zonlicht vervangen.

Beste periode om te beginnen

Wanneer je bekend bent met de gevolgen van zonlichttekort is het belangrijk om tijdig met lichttherapie te starten. Begin hier halverwege september mee. Wanneer je langer wacht dan treden er klachten op of verergeren deze.

Werking van de daglichtlamp

Het is de bedoeling om dagelijks gedurende 10-15 minuten in het licht van de lamp te zitten. Houd hierbij de ogen open maar kijk niet in het felle licht. Het is toegestaan om ondertussen op de smartphone te kijken, een boek te lezen of iets anders te doen. Zolang de lamp maar op het gezicht gericht staat. De afstand tussen lamp en gezicht bedraagt 10-12 cm.

Volg lichttherapie gedurende 5-12 dagen. Wanneer de klachten na enkele dagen afnemen is dit een teken dat de daglichtlamp zijn werk goed doet. Bekijk na 10-12 dagen of het nodig is om de lichttherapie voort te zetten. Wanneer er onvoldoende effect is dan bouw je de therapie van 15 minuten uit naar maximaal 2 uur.

Tip: het is aan te raden om de lamp in de ochtend te gebruiken. Dit verlaagt het niveau aan melatonine waardoor je meer energie krijgt. Wanneer je de daglichtlamp in de avond gebruikt dan is de kans groot dat je slechter in slaap valt.

Bijwerkingen van lichttherapie

De meeste mensen ervaren geen bijwerkingen, maar die kunnen soms wel optreden. Dit zijn bekende bijwerkingen van lichttherapie:

• Hoofdpijn
• Een licht gevoel in het hoofd
• Versuft gevoel
• Misselijkheid
• Prikkende of jeukende ogen
• Erg veel energie ervaren

De beste daglichtlamp

Het is moeilijk om de beste daglichtlamp aan te wijzen. Therapeuten hebben altijd een professionele lamp in hun praktijk, zonder UV-licht. De volgende daglichtlampen zijn vrij verkrijgbaar en met een uitstekende werking. (momenteel niet beschikbaar)

Wit of blauw licht

Een daglichtlamp is verkrijgbaar met wit of blauw licht. Het vaakst wordt gebruik gemaakt van het model dat helder wit licht afgeeft. Dit type lamp heeft het grootste effect. Zorg dan wel dat de lamp een lichtsterkte van 10.000 lux heeft.

Gebruik je een lamp met blauw licht, dan is een lichtsterkte van 250 lux voldoende. Ga zeker niet hoger want dan krijgen je hersenen teveel licht te verwerken.

Of je voor een daglichtlamp met wit of blauw licht kiest is een persoonlijke keuze. Een therapeut zal eerder wit licht aanraden, maar daglichtlampen met blauw licht bestaan uit ledlampjes. Hiervan is bekend dat dit minder warm wordt. Wanneer je de lamp dagelijks langer dan 60 minuten gebruikt kun je beter voor blauw licht kiezen.