Zwanger worden terwijl je de (anticonceptie)pil slikt

Bijgewerkt: 29 januari 2023

Kun je zwanger worden terwijl je de pil slikt? Ja, dit komt af en toe voor. De anticonceptiepil moet vrouwen beschermen tegen een zwangerschap. Betrouwbaarheid is hoog: 99 tot 99.5 procent. Toch zijn er jaarlijks vrouwen die ondanks het gebruik zwanger worden. Soms wel tot 10 procent van de vrouwen. Hoe is dit mogelijk? Kan je zwanger raken door de pil heen? Door ziekte of het vergeten van de pil wordt deze kans groter.

Wat is de anticonceptiepil?

De anticonceptiepil noem je ook wel gewoon de pil. Met beiden wordt dus hetzelfde bedoeld. De pil krijg je op recept via de huisarts of gynaecoloog.

Er zijn veel verschillende soorten van deze pil. Je hebt zware en minder zware. Ze werken allemaal op basis van hormonen. De meest voorkomende pil is de combinatiepil. Deze bevat twee verschillende soorten hormonen: oestrogeen en progesteron (progestageen). Naast de combinatiepil is er ook nog de pil met alleen progestageen.

Eenfase tot vierfase pil

Van de combinatiepil zijn er de éénfase, driefasen en de vierfasen-pil. De meest gebruikte is de éénfase pil. Deze bestaat uit een strip voor drie weken, waarbij de combinatie hormonen iedere dag hetzelfde is. Bij de driefasen pil verschilt dit per week en bij de vierfasen verschuift het zelfs nog eerder.

De gebruikte hormonen in de pil zijn over het algemeen synthetisch: dit wil zeggen dat ze nagemaakt zijn. Daarnaast bevat het niet-synthetische hormonen die het lichaam omzet in eigen hormonen of direct gebruikt.

Wat is de betrouwbaarheid?

Elk voorbehoedsmiddel wordt onderworpen aan een test met betrekking tot betrouwbaarheid. Dit noem je de Pearl-index, die loopt van 0 tot 100. Het cijfer 100 geeft een betrouwbaarheid van 100 procent, het cijfer 50 een betrouwbaarheid van 50 procent.

Je kunt het ook anders bekijken: wanneer een voorbehoedsmiddel een Pearl-index van 50 heeft, wordt 50 op de 100 vrouwen zwanger (omgerekend: 1 op de 2 vrouwen). Gelukkig is geen enkel voorbehoedsmiddel zo weinig betrouwbaar, anders zou het geen zin hebben om dit te gebruiken.

De anticonceptiepil heeft een Pearl-index van 99 procent tot 99.5 procent. Dit houdt in dat 0.5 tot 1 op de 100 vrouwen toch zwanger wordt, ondanks het gebruik van de anticonceptiepil. Dit is slechts theoretisch, want in de praktijk worden er veel meer vrouwen zwanger ondanks gebruik van de pil. Uit onderzoek blijkt dat ruim 2 tot 10 op de 100 pilgebruiksters toch zwanger wordt.

Waardoor kun je zwanger raken ondanks pilgebruik?

Allereerst is er de Pearl-index, die aangeeft dat een klein percentage vrouwen toch zwanger wordt. Dit is niks meer en niks minder dan botte pech hebben. Maar er zijn nog veel meer onderliggende oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat je zwanger wordt.

Ziekte is een veel voorkomende oorzaak. Denk hierbij aan buikgriep, misselijk of een andere ziekte waarbij diarree of overgeven voorkomt. Wanneer de geslikte pil zich nog in de maag bevindt en je geeft over (braken), dan komt de hele of een gedeelte van de pil weer naar buiten. Hierdoor krijgt je lichaam geen tot te weinig hormonen binnen. Dit beïnvloedt de werking van de anticonceptiepil.

Overgeven of diarree na het slikken van de pil

Overgeven (braken) binnen vier uur na het slikken van de pil betekent vrijwel altijd een verminderde werking. Vier uur na het slikken van de pil is in de meeste gevallen wel veilig. Ook diarree kan de werking teniet doen. Bij diarree nemen de darmen te weinig voedingsstoffen en andere stoffen op. Diarree die langer dan één dag duurt is vrijwel zeker een reden tot ongerustheid, de pil kan minder goed werken.

De pil vergeten

Nog een veel voorkomende reden van zwanger worden terwijl je de pil slijt: vergeten. Veel strippen hebben een dagaanduiding of een nummering. Ondanks dat wordt de pil toch vaak vergeten. Wanneer je een pil vergeet dan kun je deze alsnog op een later tijdstip innemen. Er mag niet meer dan 36 uur tussen twee pillen zitten. Is dit wel het geval? Dan is de kans groot dat de pil niet meer juist werkt.

Tijdstip van ziekte of de pil vergeten speelt een rol

Het tijdstip van vergeten of ziekte speelt een belangrijke rol. Kijk maar eens naar onderstaande voorbeelden. Hierbij wordt uitgegaan van een anticonceptiepil die je gedurende drie weken geslikt, gevolgd door een stopweek.

Je vergeet de pil te slikken, ongeacht in welke week gezet. Je moet de vergeten pil het liefst binnen 12 uur alsnog innemen. De volgende pil weer volgens het normale schema. Het kan dus zijn dat je twee pillen op één dag slikt.

Week 1

Bij het vergeten van twee of meer pillen hangt het ervan af in welke week je je bevindt. De nieuwe periode begint met een nieuwe strip: dit is week 1. Ben je twee of meer pillen in de eerste week vergeten? De laatste pil moet je binnen 12 uur innemen. Maar wanneer er 72 uur (3 dagen) voorafgaande aan deze vergeten pil gemeenschap is geweest, dan is de kans op een zwangerschap aanwezig. Een optie zou de morning-afterpil kunnen zijn. Houd er rekening mee dat de pil gedurende de eerste week onbetrouwbaar is geworden.

Week 2

Bij het vergeten van 2 tot 3 pillen in de tweede week (dag 8 t/m 14) moet je de laatste pil alsnog innemen. De pil is dan verder betrouwbaar. Bij het vergeten van 4, 5, 6 of 7 pillen in de tweede week, is de pil onbetrouwbaar geworden gedurende de komende week (7 dagen).

Week 3

Bij het vergeten van 2 of meer pillen in de laatste week (dag 15 t/m 21) is de pil wel nog betrouwbaar. Je kan ervoor kiezen om de pil door te slikken zonder stopweek, of om eerder te stoppen. De menstruatie komt dan ook eerder. Begin de nieuwe strip weer netjes van voren af aan.

Zwanger worden terwijl je de pil slikt, wat nu?

Vooral bij ziekte of het vergeten van de pil is de kans op een zwangerschap aanwezig. Je hebt niet altijd in de gaten dat je zwanger bent. Er zijn veel vrouwen die in het begin van hun zwangerschap de anticonceptiepil hebben doorgeslikt. Over het algemeen genomen brengt dit geen schade aan de baby toe.

Merk je dat je zwanger bent? Stop dan direct met de pil. Deze is nutteloos en je weet niet wat al te hormonen op de lange termijn veroorzaken.