Muziekdoosje repareren: doe het zelf

Bijgewerkt: 29 augustus 2023

Een muziekdoos werkt met een metalen cilinder met uitstekende pinnen die ronddraait. De pinnen produceren hoge en lage tonen, waardoor er een muziekje klinkt. Best ingewikkeld. Wanneer de muziekdoos kapot is, kun je dit niet zomaar repareren. Wil je zelf een poging wagen? In dit artikel lees je hoe je een muziekdoosje repareert.

De onderdelen van een muziekdoos

Vroeger hadden muziekdozen de afmeting van een brood, soms waren ze zelfs een groot als een kast. De moderne muziekdoosjes hebben een leuke uitstraling en worden vooral in de babykamer of kinderkamer gebruikt.

Het doosje bestaat uit twee onderdelen. Het zichtbare gedeelte bevindt zich aan de buitenkant. Het bestaat uit mechaniek met een trekkoord. Om het mechaniek bevindt zich een figuur of stoffering. Het trekkoord steekt aan de onderkant uit het figuur.

Wanneer het muziekdoosje kapot is, komt dit in veel gevallen door het mechanisch gedeelte. Vaak is het veertje uitgerekt, iets dat bij intensief gebruik gebeurt. Het kan ook dat het veertje is afgebroken. Hierdoor werkt het muziekdoosje niet meer.

Soms is de buitenkant kapot, bijvoorbeeld het trekkoord dat is afgebroken of er zit een scheur in de stoffering.

Handleiding muziekdoos repareren

Reparatie is afhankelijk van hetgeen kapot is. Gaat het om een defect aan de buitenkant, dan is dit vaak makkelijk te repareren. Er is veel lastiger om het mechaniek te herstellen. Maar niet geheel onmogelijk.

Bepaal eerst welk gedeelte kapot is. Zoek je vervolgens de juiste handleiding voor reparatie bij.

Stoffering is kapot

Wanneer de stoffering van het muziekdoosje kapot is, kun je dit vaak makkelijk zelf repareren. Je hebt alleen maar sterke naald en draad nodig. Herstel de scheur en werk zo nauwkeurig mogelijk. Is er meer kapot dan je zelf kunt repareren? Probeer contact op te nemen met een berendokter of op een poppendokter. Die kan soms de reparatie uitvoeren. Houd er wel rekening mee dat de meeste berendokters een ontzettend lange wachtlijst hebben.

Een afgebroken trekkoord repareren

Soms breekt het trekkoord af. Het is aan te raden om het mechanisch gedeelte uit het omhulsel te halen. Maak het muziekdoosje open en hou het afgebroken trekkoord weg. Vervang dit voor een nieuw trekkoord. Plaats vervolgens het mechanisch gedeelte weer in het omhulsel en naai het eventueel dicht.

Kapot muziekdoosje repareren: het mechanisch gedeelte

Wanneer het muziekdoosjes zelf kapot is, dus het mechanisch doosje, is reparatie veel lastiger. Bovendien is dit ook nog eens een tijdrovende en dure aangelegenheid. Je moet over technische kennis beschikken, wil je de reparatie goed uit kunnen voeren. Het is vaak veel goedkoper om een nieuw en los muziekdoosje te bestellen en dit in de knuffel of het omhulsel te plaatsen. Voor wie het toch wel proberen, vind je hieronder een reparatiegids.

Tip: toch een nieuw muziekdoosje kopen? Tegenwoordig heb je keuze uit tientallen verschillende melodietjes. Voor een nieuw los muziekdoosje betaal je tussen de € 10 en € 15, inclusief verzendkosten.

Muziekdoosje Slaap kindje slaap

---

Reparatiegids muziekdoosjes

Probeer eerst vast te stellen wat er precies mis is. Is er sprake van een losse draad, werkt veer niet meer goed of werkt het mechanisme niet? Open het muziekdoosje voorzichtig. Dit is nodig om bij het mechanisme te komen. Gebruik kleine schroevendraaiers en gereedschap dat geschikt is voor precisiewerk.

Kijk of er gebroken onderdelen zijn of dat er onderdelen los zitten of juist vastzitten. Vervang kapotte of beschadigde onderdelen. Sommige onderdelen zijn verkrijgbaar bij de fabrikant van het muziekdoosje.

Soms loopt oudere smering vast, waardoor het muziekdoosje niet goed werkt. Gebruik een horlogesmeermiddel of smeerolie op de bewegende delen. Dit kan ervoor zorgen dat het doosje weer muziek speelt.

Sluit het doosje na reparatie en test of het mechanisme werkt. Wind het voorzichtig op en luister of het doosje de muziek afspeelt. Werkt alles goed? Sluit het muziekdoosje en monteer het met de bijbehorende schroeven.

---

Een muziekdoosje laten repareren

Misschien is je kind, of ben je zelf, erg gehecht aan het oude muziekdoosje. Wanneer dit kapot is kun je het laten repareren. Meestal ben je bij een klokkenmaker aan het goede adres. Een klokkenmaker is gespecialiseerd in reparatie en restauratie van mechanische uurwerken, antieke klokken, speeldozen en andere (oude) mechanica.

Houd er rekening mee dat reparatie erg in de kosten kan lopen. Je bent minimaal € 30 kwijt, dit kan nog hoger oplopen. Maar wanneer je erg gehecht bent aan het muziekdoosje, is reparatie door een professional zeker een goede keuze.

Onderhoud van muziekdozen

Met goed onderhoud blijft de oorspronkelijke charme van het muziekdouche behouden. Bovendien heeft deze een langere levensduur. Hieronder vind je enkele belangrijke onderhoudstips.

Stof en vuil kunnen zich in het mechanisme ophopen. Hierdoor gaat het muziekdoosje steeds slechter klinken. Maak regelmatig het oppervlak van het doosje schoon en stofvrij. Doe dit met een zachte en pluisvrije doek. Indien je merkt dat zich stof aan de binnenkant bevindt, open het doosje dan voorzichtig. Blaas heel rustig het stof weg.

Muziekdoosjes kunnen slecht tegen vocht. We waren daarom altijd op een droge plek, en zeker uit de buurt van vochtige omstandigheden. Maak een muziekdoosje van binnen nooit met een vochtige doek schoon. Wanneer je het van buitenaf met een vochtige doek afneemt, mag dit alleen een lichtvochtige doek zijn. Zorg dat er geen vocht bij het mechanisch gedeelte kan komen.

Voorkom dat je het muziekdoosje laat vallen. Dit kan kwetsbare onderdelen binnen beschadigen. Kinderen kunnen soms ruw met muziekdoosjes omgaan. Wees hierop bedacht.

Regelmatig technisch onderhoud is belangrijk. Breng minimaal één keer per jaar een smeermiddel op de bewegende delen van het muziekmechanisme aan. Zo behoud je een soepele werking.

Gebruik je het muziekdoosje niets? Bewaar het dan op een veilige en droge plaats, in een stofvrije doos of kast. Het is aan te raden om dit soort doosjes weg te houden van direct zonlicht. Langdurige blootstelling aan Uv-straling tast de kleuren en het materiaal aan.