Verdoving tandarts werkt niet, hoe kan dat?

Bijgewerkt: 30 september 2023

Bij sommige tandartsbehandelingen is het beter om te verdoven. Denk maar aan het vullen van een gaatje, een wortelkanaalbehandeling en soms ook grondige reiniging van het gebit. Meestal werkt een verdoving prima, en voel je geen pijn tijdens de behandeling. Maar soms werkt de verdoving van de tandarts niet. Dit heeft verschillende oorzaken.

Een lokale verdoving toedienen

De tandarts kan uit verschillende soorten verdoving kiezen. De meest gemaakte keuze is een lokale verdoving. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een verdovingsmiddel met articaine. Deze stof remt de geleiding van zenuwimpulsen. Hierdoor voel je minder tot helemaal geen pijn.

Verder bevat dit verdovingsmiddel adrenaline. Dit is een lichaamseigen hormoon met een pijnstillend effect. Het verdovingsmiddel wordt met hulp van een naald geïnjecteerd. Dit gebeurt bij de betreffende kies of tand. Een geleidingsverdoving wordt achterin de kaak (in de hoofdkaakzenuw) gegeven wanneer je aan een van je achterste kiezen wordt behandeld.

Daarnaast kan de tandarts kiezen voor een verdoving tussen kaakbot en de wortel van de kies, of direct in het kaakbot. Dit gebeurt allemaal met dezelfde verdovingsvloeistof.

Afhankelijk van de behandeling is een milde verdoving (oppervlakteverdoving) ook mogelijk. Hierbij brengt de tandarts een verdovingspray of -gel middels een watje op het tandvlees aan.

Alternatieve verdovingen zijn lachgas of volledige narcose. Lachgas is overigens geen verdoving tegen pijn, maar zorgt ervoor dat je de behandeling rustig en kalm ondergaat.

Verdoving tandarts werkt niet: enkele oorzaken

Om verschillende redenen kan een verdoving bij de tandarts niet werken. Je merkt pijn tijdens de behandeling en hierdoor moeten de tandarts bijverdoven. Soms is zelfs dit niet voldoende, en blijf je pijn houden. Het kan dat de tandarts de behandeling moet afbreken en dat je op een later moment moet terugkomen. Maar soms is het ook een kwestie van even doorzetten.

Een verdoving bij de tandarts werkt niet, hoe kan dat? Hieronder de vijf meest voorkomende oorzaken.

Een te lage dosering verdovingsmiddel

De tandarts moet een inschatting maken van de hoeveelheid verdoving. Vaak is dit een goede inschatting en wordt het te behandelen gebied gevoelloos. Wanneer je toch pijn voelt, is het belangrijk om dit aan te geven. De tandarts zal nog een extra dosis geven.

Ongevoelig voor het verdovingsmiddel

Het komt niet vaak voor maar heel soms ben je ongevoelig voor het verdovingsmiddel. Je lichaam reageert dan niet zoals verwacht op de verdovingsvloeistof. Hierdoor moet de tandarts voor een andere verdoving kiezen. Bijvoorbeeld een ander middel of een andere techniek.

Hevige angst

Wanneer je bang bent voor de behandeling bij de tandarts, kan dit ervoor zorgen dat de verdoving niet goed werkt. Het is belangrijk om het aan te geven wanneer je pijn voelt. De tandarts zal dan een extra’s verdoving geven. Meestal is dit voldoende om niks meer van de behandeling te voelen.

Ben je erg zenuwachtig voordat een behandeling gaat plaatsvinden? Neem een half uur voordat je naar de tandarts gaat, twee paracetamol (totaal 1000 mg) in. Paracetamol zorgt ervoor dat de scherpe kantjes van de pijn worden gehaald. Maar paracetamol maakt je ook rustiger. Meestal werkt paracetamol in combinatie met de tandartsverdoving erg goed.

Wees voorzichtig met het gebruik van een pijnstillende ontstekingsremmer zoals ibuprofen, of aspirine. Deze middelen kunnen ervoor zorgen dat je sneller bloedt. Tijdens de behandeling kun je gaan bloeden, vooral aspirine kan dit effect versterken. Het is dus niet verstandig om aspirine vlak voor een tandartsbehandeling in te nemen. Overleg dit altijd met de tandarts.

Een hevige ontsteking

Bij een zeer hevige ontsteking zijn de zenuwen overprikkeld. Hierdoor kan het dat de verdoving bij de tandarts niet werkt, of matig. Meestal komt dit omdat andere zenuwen in de mond pijnprikkels doorgeven, terwijl ze weinig met het getroffen gebied te maken hebben. De tandarts verdooft alleen het gebied dat hij gaat behandelen. Maar niet de andere zenuwen die pijnprikkels doorgeven.

Wanneer je dit soort pijn voelt, moet je tijdens de behandeling direct je hand opsteken. De tandarts zal een extra verdoving geven.

Overigens zal de tandarts bij een hevige ontsteking altijd het gebied rondom de hele tand of kies flink verdoven.

Houd er wel rekening mee dat de betreffende zenuw bij een hevige ontsteking niet altijd te verdoven is. Dit zie je bijvoorbeeld bij een ernstige wortelpuntontsteking, waardoor een wortelkanaalbehandeling pijnlijk is. De tandarts kan dan alleen het gebied rondom de tand of kies verdoven. Vervolgens moet hij een gaatje boren totdat hij bij de zenuw uitkomt. Op dat moment kan de zenuwen direct verdoofd worden.

Alcohol- of drugsgebruik en medicatie

Wanneer je alcohol, drugs of bepaalde medicijnen gebruikt, kan een verdoving soms niet goed pakken. Gebruik je medicatie dan is het sowieso verstandig om dit bij de tandarts te melden. Deze beoordeelt of de behandeling mogelijk is, en welke verdoving het beste toegediend wordt.

Drink 48 uur voordat je een behandeling moet ondergaan, geen alcohol. Voor stimulerende middelen geldt dat je dit ruim 72 uur van tevoren niet meer moet gebruiken. Het is altijd beter om hier eerder mee te stoppen, of het helemaal niet meer te gebruiken.

Het maximale aan verdoving

Helaas kan de tandarts niet oneindig blijven verdoven. Gaat het om het verdovingsmiddel articaïne, dan kan de tandarts maximaal zeven carpules oftewel buisjes toedienen. Meer kan onverwachte bijwerkingen geven.

Wanneer je vaak niet goed op verdovingsmiddelen reageert, bespreek dit dan met de tandarts. Het is mogelijk dat je voor een grootse en pijnlijke behandeling onder narcose wordt gebracht. Dit brengt wel extra tijd en kosten met zich mee. Voor dit soort behandelingen moet je bij een narcosetandarts zijn. Dit kan vaak niet bij je eigen tandarts.

Hoe voelt een verdoving bij de tandarts?

Wanneer de verdovingsvloeistof met een spuit wordt ingebracht, voel je het moment van prikken. In de meeste gevallen is dit nauwelijks voelbaar en bijna pijnloos. Maar wanneer het om een zeer gevoelig gebied gaat, kun je wat meer pijn ervaren. Van tevoren twee paracetamol innemen zorgt voor pijnvermindering. Bij een grote verdoving kan de tandarts vooraf een kleine verdoving geven.

Soms lekt er wat verdovingsvloeistof, dit komt in de mond of zelfs in de keel terecht. Je ervaart een bittere smaak. Het is niet erg om dit door te slikken, maar het is beter om het uit te spugen. Spoel de mond nadat je de verdovingsvloeistof hebt gekregen.

Binnen 60 seconden wordt het verdoofde gebied gevoelloos. Vaak trekt deze gevoelloosheid door naar de wang, de lippen, de neus en soms de ogen. Ook aan je kin kun je het voelen.

Voordat de tandarts de behandeling start, controleert hij of het gebied goed verdoofd is. De tandarts prikt bijvoorbeeld in het tandvlees of duwt tegen de tand of kies, en vraagt of dit pijn doet. Wees hier eerlijk over. Voel je iets, geef dit aan en je krijgt een extra verdoving. Geef het ook tijdens de behandeling aan wanneer je toch nog iets van pijn voelt.