Trillingen in huis meten

Bijgewerkt: 15 maart 2023

Trillingen in huis heeft verschillende oorzaken. Bijvoorbeeld gereedschap, een pomp of installatie. Maar ook wegverkeer, treinverkeer en zelfs vliegtuigen kunnen trillingen veroorzaken. Meestal gaat het om zwaar verkeer, bouw- of sloopwerkzaamheden in de directe omgeving.

Niet alle trillingen zorgen voor schade aan gebouwen. Toch kan het wel hinderlijk zijn, zowel voor mensen als dieren. Trillingen kunnen zelfs gezondheidsproblemen veroorzaken. Met een trillingsmeter beoordeel je objectief of trilling voor hinder of schade zorgt.

Het gevolg van trillingen in huis

Vaak is wel duidelijk of er trillingen in huis aanwezig zijn. Je hoort een lage bromtoon en je ervaart lichte tot zware beweging. Je merkt het bijvoorbeeld wanneer je in je woning rondloopt of op de bank zit. Ook kan het dat koffiekopjes, servies of beeldjes rinkelen.

Veel mensen staan er niet bij stil maar trillingen in huis kunnen gezondheidsklachten met zich meebrengen. Je slaapt slechter en krijgt hierdoor last van een verminderde concentratie, een slecht humeur maar ook een verlaagde afweer. Er kan ook stress optreden met lichamelijke en geestelijke klachten tot gevolg.

Lichaamstrillingen kan leiden tot duizeligheid, hoofdpijn en maagklachten. Bij hevige lichaamstrilingen kan er schade aan de wervelkolom en de lage rug ontstaan. In dit laatste geval moet het wel om hele hevige trillingen in huis gaan, vergelijkbaar met een aardbeving.

Tip: veroorzaak je zelf trillingen? Zorg dat buren hier geen last van hebben. Met trillingsdempers voorkom je dit probleem.

Wanneer plaats je een trillingsmeter?

Het is niet altijd nodig om een trillingsmeter te plaatsen. Wanneer het om tijdelijke trilling gaat, bijvoorbeeld door een verbouwing of wegwerkzaamheden, dan is het niet nodig om dit te meten. Je weet dat het probleem binnenkort vanzelf verdwijnt.

Woon je langs een drukke doorgaande weg, het spoor of in de buurt van een vliegveld? Dan kan het wel handig zijn om trillingen te meten. Dit geldt ook wanneer er in je omgeving gas wordt gewonnen, je huis tegen een verkeersdrempel aanligt of wanneer je last hebt van de trillende warmtepomp of airco van de buren.

Meten met een trillingsmeter

De trillingsmeter wordt altijd aan de buitenzijde van de woning (de gevel) geplaatst. Het apparaat meet de trillingsnelheid, het gaat hier om het aantal trillingen per seconde. Ook kijkt het apparaat naar de trillingsterkte in aantal hertz.

Voor het installeren van de trillingsmeter is het nodig om een aantal kleine gaatjes in de voegen te boren. De meter wordt middels een plug aan de gevel bevestigd. Wanneer het apparaat verwijderd wordt dan zal het meetbedrijf de gaatjes dichtsmeren.

Wanneer er sprake is van overlast of kans op schade

Dat er scheuren in muren zitten wil niet zeggen dat dit door trillingen komt. Er zijn diverse oorzaken van scheuren in binnen- of buitenmuren. Dit kan bijvoorbeeld door een verzakkende fundering ontstaan. Maar ook een hoge belasting boven een raam. Daarnaast kunnen scheuren ontstaan door het uitzetten en krimpen van metselwerk.

Soms zijn trillingen wel de oorzaak van scheuren in muren. Elk gebouw heeft een bepaalde gevoeligheid voor trillingen.

• Fabriek: zeer stijve draagconstructie en voorzien van een zware fundering, goed bestand tegen trillingen.
• Schoolgebouw: beperkte stijve draagconstructie, redelijk goed bestand tegen trillingen.
• Appartement of kantoor: beperkte stijve draagconstructie met een middelzware fundering, redelijk goed bestand tegen trillingen.
• Rijtjeswoning, twee onder een kap en vrijstaande woning: beperkte stijve draagconstructie met een lichte fundering, gevoeliger voor trillingen.
• Monumentaal gebouw: beperkte stijve draagconstructie en een lichtere fundering, zeer gevoelig voor trillingen.

Je ziet dat het per gebouw en constructie verschilt hoe goed de fundering beschermd is tegen schade door trillingen. Over het algemeen kun je zeggen dat monumentale panden het kwetsbaar zijn. Terwijl fabrieken voorzien zijn van een zware fundering en een stijve draagconstructie. Hierdoor zullen fabrieken niet snel schade oplopen.

Schade door warmtepomp of airco van de buren

Kan je woning schade oplopen als gevolg van trillingen door warmtepomp of airco? Nee, in veel gevallen niet. Wel kunnen de trillingen hinderlijk zijn. Je ervaart geluidsoverlast en andere overlast, bijvoorbeeld omdat je de vloer voelt trillen. Dat is natuurlijk heel vervelend maar echt schade zal je woning er niet van oplopen.

Wat je kunt doen bij trillingsoverlast

Trillingshinder moet je zelf kunnen bewijzen. Foto’s van scheuren in muren zijn onvoldoende bewijs. De foto’s tonen immers niet aan wat de scheuren veroorzaakt en wanneer dit gebeurt. De scheuren kunnen net zo goed ontstaan zijn door verzakking van de fundering, slecht metselwerk of misschien wel door eigen toedoen.

Bij trillingsoverlast is het dus eerst belangrijk om bewijs te verzamelen. Dit doe je met behulp van een trillingsmeter. Aan de hand van het rapport wordt bepaald of er sprake is van trillingshinder en een onrechtmatige daad.

Schade veroorzaakt door trillingen kun je claimen bij de partij die dit heeft veroorzaakt. Dit kan een bouwbedrijf of de gemeente zijn, maar soms ook de buren. Wil je schade kunnen claimen? Dan is het belangrijk om een trilling onderzoek te starten. Doe dit nooit zelf want dan is de uitslag van het onderzoek niet objectief. Laat een bedrijf een trillingsmeter plaatsen en een bewijsrapport opmaken.