Onderzoek: zo slaapt Nederland

Hoeveel uur per nacht slapen Nederlanders en zijn we wel tevreden over de slaapkwaliteit? Twee op de drie Nederlanders zou graag beter willen slapen. Deze groep ligt vaak wakker door geldzorgen of piekert over het werk. Ook het gesnurk van de partner zorgt voor rusteloze nachten. Helaas doen velen niks aan slaapprobleem, waardoor dit op de lange duur tot allerlei psychische en lichamelijke klachten leidt.

Onderzoek door de hersenstichting en instituut Trimbos

In samenwerking hebben het Trimbos- instituut, de Hersenstichting en IKEA onderzoek gedaan naar het slaapgedrag van Nederlanders. Tijdens het onderzoek deden 1228 volwassen Nederlanders mee.

Tweederde van de bevolking is ontevreden over de slaapkwaliteit

Nederlanders slapen op zich vrij goed en komen op een gemiddelde van 7 uren en 12 minuten per nacht uit. Volwassenen volstaan met 6-8 uur slaap, dus dat gemiddelde van 7 uren is helemaal niet slecht. Japanners slapen gemiddeld een uurtje korter en in Dubai weten ze wat uitslapen is.

Ondanks een perfect aantal uren slaap geeft tweederde van de Nederlanders aan dat ze beter willen slapen. Er zijn namelijk een hoop mensen die ‘s nachts veel wakker worden, liggen te woelen om vervolgens moeilijk opnieuw in slaap vallen. Dit is zeker van invloed op de slaapkwaliteit.

Mannen slapen beter dan vrouwen

Het is een feit dat mannen beter slapen dan vrouwen. Van de deelnemende mannen gaf 38% aan dat ze minder goed slapen. Van de vrouwen was dit 62%, dit is een stuk meer. Nou moet hierbij gezegd worden dat mannen over het algemeen meer en harder snurken dan vrouwen. Omdat de meeste vrouwen lichte slapers zijn (al helemaal wanneer ze kinderen hebben) liggen vrouwen vaker wakker van het gesnurk van de mannelijke partner.

94% kijkt een uur voor het slapengaan naar een scherm

Meer dan 90% van de bevolking kijkt naar een scherm voordat het bedtijd is. Met schermen wordt veel bedoeld, van televisie tot smartphone. Het is opvallend dat ruim 80% de smartphone of tablet mee naar bed neemt.

Het probleem met dit soort schermen is dat het een blauw licht verspreidt. Dat doen niet alleen de smartphone, tablet en computer maar ook de televisie. Blauw licht is overdag heel normaal, maar ‘s avonds remt het de aanmaak van serotonine. Dit is een slaaphormoon dat de nachtrust beïnvloedt. Met te weinig serotonine ervaar je een slechtere slaap.

73% staat op wisselende tijden op

Voor het bioritme is het belangrijk om elke dag op dezelfde tijd naar bed te gaan en weer op te staan. Uit het onderzoek blijkt dat 73% niet elke dag rond hetzelfde tijdstip opstaat. Mensen met een vaste baan hebben door de week wel een vast ritme, maar in het weekend slapen ze lang uit. 67% van de deelnemers gaat niet iedere avond op hetzelfde tijdstip naar bed.

Het is geen probleem om af en toe wat eerder of later naar bed te gaan of op te staan. Wanneer het verschil een uurtje bedraagt dan merkt het lichaam hier weinig van. Maar de ene dag om 7:00 uur ‘s morgens opstaan en de andere dag om 11:00 uur, dat is een aanslag op het dag- en nachtritme. Ditzelfde geldt ook voor bedtijden. Sommigen gaan het ene moment om 22:00 uur naar bed terwijl ze de volgende dag tot 2:00 uur ‘s nachts nog tv kijken.

68% drinkt alcohol voor het slapen gaan

Alcohol wordt vaak als een slaapmutsje gezien. Het klopt dat je door alcohol makkelijker in slaap valt. Maar het zorgt er ook voor dat je lichter en korter slaapt. Uit het onderzoek is gebleken dat veel mensen hier niet van op de hoogte zijn. 68% drinkt enkele uren voordat ze naar bed gaan toch nog wat alcohol. Soms als slaapmutsje, in andere gevallen voor de gezelligheid.

66% gaat voor cafeïne

Cafeïne zit voornamelijk in koffie en frisdrank en in mindere mate in thee. Het is een opwekkende stof die overdag voor een betere concentratie en prestatie zorgt. Wie veel cafeïne vlak voor het slapengaan nuttigt, zal merken dat hij of zij moeilijker in slaap valt. Ondanks dit feit nuttigt 66% van de Nederlanders dranken met cafeïne voordat ze naar bed gaan.

53% beweegt te weinig

Het onderzoek liet zien dat 53% van de Nederlanders te weinig beweegt. Niet in de nachtelijke uren, want dan hoort je lichaam juist te ontspannen. Juist overdag is beweging onmisbaar en ook iets waar ons lichaam voor gemaakt is. De overheid adviseert om dagelijks minimaal een half uur te bewegen, maar zelfs dat lukt veel Nederlanders niet.

Waarom is voldoende beweging zo belangrijk? Beweging stimuleert de bloedcirculatie en heeft een positief effect op de bloeddruk. Tijdens lichamelijke inspanning komen er gelukshormonen vrij waardoor je lekkerder in je vel zit. Ook stimuleert sporten de aanmaak van serotonine. Dit stofje zorgt ‘s avonds voor het moe worden waardoor je makkelijker in slaap valt.

Sport of beweging heeft ook een positieve invloed op het stressgehalte. Je laat makkelijker de stress los waardoor je ontspannen in slaap valt.

De gevolgen van slecht slapen

Het is al langer duidelijk wat een (ernstig) slaaptekort met het lichaam doet. Als gevolg hiervan ontstaat er een verhoogd risico op een hartziekte, beroerte, diabetes, kanker en overgewicht. Ook is er een verhoogd risico op het ontstaan van een depressie of dementie.

Bronnen en referenties:
https://www.hersenstichting.nl/slaap-cijfers/
https://www.trimbos.nl/kennis/slapen-is-goed-voor-je-mentale-gezondheid/
Sleep Medicine Reviews, vol 8:156-174