Brandnetel: de geneeskrachtige eigenschappen

Bijgewerkt: 6 februari 2023

Wanneer je ergens brandnetels ziet groeien dan denk je er niet aan om deze te eten. Je wilt er je vingers (letterlijk) niet aan branden. Toch is het beter om er even bij stil te staan. Brandnetel heeft geneeskrachtige eigenschappen. Het is onder andere goed voor de vochtbalans in je lichaam. Ook heeft het een stimulerende werking op de spijsvertering en is het goed voor hart en bloedvaten.

Brandnetels door de eeuwen heen

Vaak wordt de brandnetel als onkruid gezien. Het is een ongewenste plant in tuinen, moestuinen, weilanden en perkjes. In de middeleeuwen verzamelden monniken kruiden voor medische toepassingen. Brandnetels behoorden tot een van deze kruiden.

Het waren dan ook de monniken die de brandnetels in hun eigen kloostertuinen kweekten. Zo konden ze er makkelijker aankomen. In de middeleeuwen werd de brandnetel ingezet voor het behandelen van verschillende ziekten en aandoeningen. Het werd bijvoorbeeld gebruikt bij reuma of wanneer iemand langdurig ziek was.

In de middeleeuwen was brandnetel ook populair als voorjaarskuur. Het hielp (en nog steeds) bij voorjaarsmoeheid.

Nog steeds worden brandnetels gekweekt voor medicinale doeleinden. Het wordt vooral binnen de alternatieve geneeswijzen toegepast.

De geneeskrachtige eigenschappen van brandnetel

Wanneer je naar brandnetel kijkt dan heeft het een aantal geneeskrachtige eigenschappen. Welke dat zijn zetten we hieronder allemaal op een rij.

Een reinigende werking

De eerste geneeskrachtige eigenschap is dat brandnetels een reinigende werking hebben. Wanneer je het als thee drinkt dan zuivert dit het lichaam van binnenuit. Het ondersteunt de werking van de lever en de nieren. Dit was al in de vroege Chinese geneeskunde bekend.

Het werkt ontstekingsremmend

Een andere geneeskrachtige eigenschap van brandnetel is dat het ontstekingsremmend werkt. Mensen met artrose of sommige vormen van reuma hebben hier baat bij. Ook helpt het wanneer je ergens een ontsteking in het lichaam hebt.

Het is al langer bekend dat brandnetel vooral helpt bij het onderdrukken van ontstekingen zoals bij artritis of artrose. Ondanks deze goede werking is hier wel nog veel onderzoek voor nodig. Tot die tijd kan het geen kwaad om deze plant te gebruiken, bijvoorbeeld door het als thee te drinken. Ook zijn er reumapatiënten die brandnetelbladeren op de huid leggen. Hierdoor raakt de huid beter doorbloed waardoor afvalstoffen beter worden afgevoerd.

De werking bij hooikoorts

Mensen met hooikoorts hebben soms baat bij brandnetels. Er is een goede werking wanneer je brandnetelthee drinkt. Hierbij neem je jonge blaadjes die je vijf minuten in kokend water laat trekken.

Brandnetel vermindert de productie van histamine. Dat is de stof die vrijkomt wanneer je last van hooikoorts hebt. Minder histamine in je lichaam betekent minder klachten. Waterige ogen, een loopneus, niezen of jeuk zal hierdoor minder vaak of veel voorkomend.

Met brandnetels kun je hooikoorts niet helemaal weghalen. Het volledig genezen van hooikoorts is overigens iets dat zeer lastig is. Alleen met een zeer intensieve behandeling, die enkele jaren kan duren, is het soms mogelijk om van alle klachten af te komen. Zie je dit niet zitten dan helpt het zeker om tijdens het hooikoortsseizoen brandnetelthee te drinken. Je kunt ook kiezen voor brandnetel capsules.

De werking bij een longontsteking

Wanneer de kleine longbuisjes een de longblaasjes ontstoken zijn dan spreek je van een longontsteking. De oorzaak is een besmetting met virussen of bacteriën. Vaak wordt het door de pneumokokkenbacterie veroorzaakt. Ook het doodnormale griepvirus kan voor een longontsteking zorgen.

Bij een longontsteking krijg je last van benauwdheid, hoesten, koorts en vaak ook vermoeidheid. De huisarts voert een onderzoek uit. De behandeling bestaat uit antibiotica. Wanneer je longontsteking door een virus hebt opgelopen dan helpt antibiotica niet.

Het fijne aan brandnetels is dat ze de klachten van longontsteking verminderen. Je kunt brandnetelthee drinken. Verder kun je brandnetels door gerechten verwerken. Maak eens een brandnetelsoep of een pasta met brandnetelpesto.

Positief effect bij eczeem

Dat brandnetel geneeskrachtig is dat is terug te zien aan het gebruik hiervan, al eeuwenlang. Wist je dat deze plant ook goed is wanneer je eczeem hebt? Door dagelijks een kopje brandnetelthee te drinken worden eczeemklachten een stuk minder. Dit werkt ook bij andere huidaandoeningen en bij waterwratten.

Het is niet aan te raden om brandnetels op de door eczeem aangedane huid te leggen. Bij eczeem is de huid al rood, dit zal door brandnetels erop te leggen alleen maar erger worden.

Ondersteuning van de prostaat

Mannen kunnen vooral op oudere leeftijd last krijgen van prostaatklachten. Uit een aantal onderzoeken is gebleken dat de wortel van brandnetels de gezondheid van de prostaat ondersteunt. Ook nu weer is het belangrijk om van binnenuit voor ondersteuning te zorgen. Zorg dus dat je brandnetels binnenkrijgt door het te drinken of te eten.

Artrose behandelen met brandnetels

Sommige mensen leggen verse brandnetel op de pijnlijke artroseplekken. Dit is goed mogelijk wanneer je knieartrose, heupartrose of artrose aan de vingers/duimen hebt. Het is niet eens nodig om brandnetels te kopen of zelf te kweken. Tijdens een dagelijkse wandeling kom je vanzelf brandnetels tegen.

Het kan in het begin heel spannend zijn om je huid te bestoken met brandnetels. Er ontstaat een branderig gevoel, de huid wordt rood en er verschijnen kleine blaasjes. Hoe vervelend dit ook aanvoelt, voor sommige mensen met artrose is het wel de remedie tegen pijn.

Brandnetel is gezond en geneeskrachtig

Naast de geneeskrachtige eigenschappen is brandnetel ook nog eens hartstikke gezond. Het bevat vitamine C en vitamine K, twee belangrijke vitaminen voor je lichaam. Ook bevat het ijzer, calcium en flavonoïden.

Flavonoïden zitten in verschillende groenten en fruit. Vooral wanneer groente en fruit een groene kleur heeft dan weet je dat er veel flavonoïden inzitten. Het gaat hier om antioxidanten die je lichaam beschermen tegen vrije radicalen. Juist dit verlaagt de kans op sterfte door hart- en vaatziekten of kanker.

Het pijnstillend effect

Wat niet iedereen weet is dat brandnetels gedeeltelijk pijnstillend werken. Mensen met reuma of artrose zijn hier soms bekend mee. Niet alleen vanwege de ontstekingsremmende werking maar ook omdat de pijn minder wordt.

Wanneer je ergens pijn hebt kan het geen kwaad om brandnetels te nuttigen. Dit kan in de vorm van brandnetels, brandnetelthee of verse blaadjes die je door een salade of pasta verwerkt.

Zelf brandnetels kweken

In de warme maanden groeien brandnetels overal. Wil je er thee van trekken of de blaadjes door een gerecht verwerken dan is het belangrijk dat je zogenaamde schone brandnetelplanten plukt. In ieder geval geen planten die langs een snelweg of autoweg groeien. Ook geen planten maar honden of katten hun ontlasting doen.

Vertrouw je het niet of wil je ook in de wintermaanden gebruik maken van verse brandnetels? Kweek ze dan zelf. In de warme maanden buiten en in de wintermaanden binnenshuis. In dit laatste geval heb je misschien wel een kweeklamp nodig.

Om brandnetels te kweken heb je zaden nodig, die koop je online. Het is ook mogelijk om de zaden te oogsten bij verse planten die buiten staan. Dit kan soms lastig zijn want je moet dit op het juiste moment doen.

Brandnetels zijn makkelijke planten om te kweken. Zaai de zaden van februari tot en met juni binnenshuis. In de volle grond (buiten) kan dit van maart tot en met mei. De zaden hebben een minimale temperatuur van 10 °C nodig om te ontkiemen. Houd de grond lichtvochtig en zet de brandnetels bij voorkeur op een zonnige plek.

Het vermeerderen van deze plant doe je door de kopstekken te snijden en vervolgens opnieuw in de grond te plaatsen. Het afgesneden of afgeknipte gedeelte van de moederplant groeit weer aan.

Brandnetels oogsten is wat lastiger. De brandharen bevatten mierenzuur en dit veroorzaakt jeuk en pijn. Trek voor het oogsten handschoenen aan. Knip de plaatjes met een schaar af. Wanneer je de blaadjes droog of kookt dan veroorzaken ze geen branderig gevoel meer.